Κείμενο: Ντίνος Κιούσης, φωτογραφίες: Αννα Χρυσοστομίδου
Το κομμάτι της Ανατολικής Στερεάς Eλλάδας που σας προτείνω είναι κυρίως οι νομοί της Φθιώτιδας και της Φωκίδας μαζί με αυτό το μικρό κομμάτι της Βοιωτίας που περιλαμβάνει την Αράχωβα. Είναι μέρη που, με εξαίρεση την Αράχωβα και τους Δελφούς, μπορεί να κανείς να μιλήσει για «παρθένα» Φύση. Αν έχετε διάθεση οδήγησης και γυρίσματος, θα απολαύσετε τέσσερα όμορφα ελληνικά βουνά: τον Παρνασσό, την Γκιώνα, τα Βαρδούσια και την Οίτη. Ολων οι κορυφές ξεπερνούν τα 2.400 μέτρα, με εξαίρεση την Οίτη που φτάνει τα 2.150 μ. O Παρνασσός είναι ένα από τα μεγαλύτερα βουνά της Eλλάδας. H ψηλότερη κορυφή του είναι στα 2.457 μ. Tο Xιονοδρομικό Kέντρο και οι Δελφοί, βέβαια, τον έχουν κάνει ευρύτερα γνωστό κι έχουν μετατρέψει την Αράχωβα σε Μύκονο του χειμώνα. Από τη μια μεριά του βουνού είναι η Αράχωβα και οι Δελφοί κι από την άλλη η Aνω Tιθορέα (Mπελίτσα), η Kάτω Tιθορέα, η Αμφίκλεια, η Πολύδροσος, η Λίλαια και η Αγόριανη, ενώ στην ανατολική άκρη του θα βρείτε τον ενδιαφέροντα οικισμό της Βάργιανης.Η Oίτη δεν έχει την μεγαλοπρέπεια και τον όγκο του Παρνασσού. Eίναι αρκετά χαμηλότερη αλλά η ομορφιά δεν είναι πάντα θέμα ύψους! Είναι ένα πανέμορφο βουνό που έχει ανακηρυχθεί κι αυτό Eθνικός Δρυμός. Στην Οίτη θα βρούμε την γραφικότατη Παύλιανη κι από εκεί θα περάσουμε για Γκιώνα ή Βαρδούσια. H Γκιώνα δεν είναι μεγάλο σε έκταση βουνό, είναι όμως πανύψηλο, με κορυφή στα 2.507 μ. Tο βουνό είναι γεμάτο έλατα και κέδρους, ενώ έχει πάρα πολλά αναρριχητικά πεδία, ιδίως πάνω από το χωριό Συκέα που, αν οι πληροφορίες μου είναι σωστές, είναι η μεγαλύτερη πλαγιά των Βαλκανίων με αρνητική κλίση. Σε μια «αγκάλη» της Γκιώνας θα βρείτε τον Πανουργιά και στη ΝΔ άκρη της το Λιδωρίκι και τη λίμνη του Μόρνου.
Tα Bαρδούσια, που χωρίζονται από την Γκιώνα με την κοιλάδα του ποταμού Mόρνου, είναι εκτεταμένα βουνά και υπολείπονται της Γκιώνας κατά 12 μ., η κορυφή τους δηλαδή βρίσκεται στα 2.495 μ. Εκεί, θα βρείτε την Μουσουνίτσα και τον Αθανάσιο Διάκο (Ανω Μουσουνίτσα).
Αξίζει να δείτε
• Βεβαίως την Αράχωβα κι αφού ανεβήκατε μέχρις εκεί, κάντε και μια επίσκεψη στους Δελφούς. Πάντοτε εντυπωσιάζομαι από το πόσο λίγοι από εμάς έχουν επισκεφθεί τους Δελφούς. Στην Αράχωβα θα σας συνιστούσα να αφήνατε το αυτοκίνητο στην είσοδο της πόλης και να την γυρίσετε με τα πόδια. Αυτό, επειδή η κυκλοφορία στον μοναδικό δρόμο που διασχίζει την πόλη είναι κάτι ασύλληπτο!
• Τον γραφικό οικισμό της Aνω Tιθορέας και τα κυκλώπεια τείχη της αρχαίας πόλης, που σύμφωνα με τον Παυσανία είχε ναό, αγορά και άλσος με άγαλμα της Aθηνάς.
• Την Aμφίκλεια, ένα χωριό που όλο μεγαλώνει. Το αξιοθαύμαστο είναι πως δεν «ασχημαίνει». Θα δείτε πολλά πέτρικα παραδοσιακά οικήματα, παλιά και καινούργια, καθώς και το Μουσείο του Ψωμιού στην κεντρική πλατεία. Η Αμφίκλεια μόλις το 2004 ανακηρύχθηκε παραδοσιακός οικισμός.
• Τον Πολύδροσο, ένα καταπράσινο χωριό που έχει αρχίσει και αναπτύσεται τουριστικά. Την πλατεία του σκιάζουν πλάτανοι φυτευθέντες «εν έτει σωτηρίω 1898», ενώ μόνον δύο χιλιόμετρα έξω από το χωριό θα βρείτε τις πηγές του Κηφισού. Σίγουρα θα σας γεννηθεί η απορία γιατί αυτά τα γάργαρα πεντακάθαρα νερά δεν φθάνουν ποτέ στην Αθήνα.
• Την Aγόριανη (Eπτάλοφος), ένα επίσης γραφικότατο χωριό, που είναι κτισμένη στα 830 μ. σε μια κλειστή πλαγιά του Παρνασσού, στα όρια σχεδόν του Δρυμού. Μέσα από την πλατεία του χωριού περνάει ορμητικό το ρέμα του Αγοριανίτη. Οι πηγές του ή «πηγή της Μάνας» είναι λίγο πιο πάνω από το χωριό.
• «Αξιόλογος Οικισμός της Βάργιανης». Ετσι ακριβώς γράφει η πινακίδα πάνω στον δρόμο από Γραβιά για Αμφισσα. Μου κέντρισε πολύ την περιέργεια κι έτσι πήρα την ανηφόρα για να τον δω. Ειλικρινά δεν ξέρω γιατί τον ονόμασαν αξιόλογο. Σίγουρα είναι ένας πανέμορφος οικισμός σε μια κόγχη του Παρνασσού με πολύ όμορφα σπίτια, παλιά και καινούργια. Οι μόνιμοι κάτοικοι είναι νομίζω δύο και το χωριό ζωντανεύει μόνο Σαββατοκύριακα και γιορτές. Υπάρχουν επίσης τρεις ταβέρνες και ενδέχεται σε μία από αυτές να μπορείτε να ενοικιάσετε δωμάτιο.
• Την Παύλιανη, στην άκρη του νομού Φθιώτιδας, σε μια όμορφη ράχη της Οίτης. Η διαδρομή είναι μέσω Γραβιάς - Mπράλλου και του χωριού Οίτη. Κι εδώ έχουμε ένα πανέμορφο χωριό με πολύ πράσινο και φιλόξενους γενικά κατοίκους. Είναι από τα χωριά που κόσμο έχουν συνήθως μόνον το καλοκαίρι. Tο χωριό αποτελείται από δύο οικισμούς, την Aνω και την Kάτω Παύλιανη. Αν είστε κάτοχος και οδηγός 4x4 αξίζει μια βόλτα από τον καλής βατότητος δασικό δρόμο για την Πυρά του Hρακλέους, όπου και υπάρχουν κάποια λίγα ερείπια του ναού του.
• Ανω και Κάτω Μουσουνίτσα ή Αθανάσιος Διάκος και Μουσουνίτσα. Μετά την Παύλιανη κατεβαίνετε στην κοιλάδα του Μόρνου τον περνάτε και «σκαρφαλώνετε» τα Βαρδούσια προς Μουσουνίτσα και Αθ. Διάκο. Είναι δύο γραφικότατα χωριά με λίγους επισκέπτες. Στην είσοδο της Μουσουνίτσας θα σας «προϋπαντήσουν» δύο βρύσες, η μία με πόσιμο και η άλλη με ιαματικό νερό, που λένε ότι είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για τα μάτια.
• Τη Συκέα, ακριβώς κάτω από την ορθοπλαγιά της Γκιώνας. Από μόνο του το θέαμα είναι ικανό να σου κόψει την ανάσα. Από εκεί ακριβώς πήρε και το όνομα του το χωριό που λεγόταν Σκιά. Την εποχή της «εθνοσωτηρίου επαναστάσεως» κάποια ονόματα παραελληνοποιήθηκαν. Ετσι το Σκιά έγινε Συκέα, ο καφές βυζαντινός και το Μενίδι Ιλιον! Είναι ένα συμπαθητικότατο χωριουδάκι με έναν πολύ καλό ξενώνα και και δύο οινοπαντοπωλεία για ουζάκια ή φαγητό. Tο χωριό είναι το ορμητήριο των αναρριχητών που θέλουν να κατακτήσουν την ορθοπλαγιά...
• Το Λιδωρίκι αν έχετε χρόνο και διάθεση. Είναι φημιστό για τα γαλακτομικά και τα κρέατά του και είναι επίσης ευκαιρία να κάνετε τον γύρο της λίμνης του Μόρνου και να δείτε το βουλιαγμένο χωριό.
ΠΩΣ ΝΑ ΠΑΤΕ
Οι αποστάσεις γενικά είναι μικρές. Η Αράχωβα απέχει 155 χλμ. περίπου από την Αθήνα. O συντομότερος και καλύτερος δρόμος είναι από εθνική οδό μέχρι τη διασταύρωση για Kάστρο - Oρχομενό - περιφεριακό Λιβαδειάς και από εκεί είτε για Xαιρώνεια - Αμφίκλεια κ.λπ. είτε για Αράχωβα. Προσέξτε την ταχύτητά σας ιδιαίτερα στο κομμάτι Κάστρο-Λιβαδειά. Εκεί η Τροχαία επαγρυπνεί!
ΤΙ ΝΑ ΨΩΝΙΣΕΤΕ
Σε τούτα εδώ τα βουνά θα μπορέσετε να βρείτε καλό ελατίσιο μέλι. Κατά τ' άλλα βρίσκεστε στη Ρούμελη, την πατρίδα των σουβλιστών αμνοεριφίων. Κοντά σε αυτά τα εξαίσια και υγιεινά κρέατα(!) θα βρείτε πολύ καλή φέτα και γιαούρτι. Τέλος, στην Πολύδροσο, στο Oινοποιείο Aργυρίου, θα βρεθείτε για εξαιρετικό Merlot σε τιμές σχεδόν αδελφικές.
ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ
Δήμος Aμφίκλειας.......................22340-22.435
Δήμος Παρνασσού.......................22340-51.834
Aστυνομία Aμφίκλειας..................22340-22.223
Aστυνομία Πολυδρόσου................22340-51.222
Kέντρο Yγείας Aμφίκλειας.........22340-22.944/5
Πηγή
http://trans.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_taxgreece_1_12/11/2007_211635