Οι αναστολές είναι συχνά ο χειρότερος εχθρός μας. Αν αισθάνεσαι συχνά ότι είσαι καλός στο να θέτεις στόχους, όχι όμως και στο να τους πραγματοποιείς, δεν είσαι μόνος. Η πραγματικότητα όμως θέλει δράση. Ιδού ένα μικρό εγχειρίδιο… αναστολών.
Μήπως τελικά το αλάτι είναι παρεξηγημένο και δρα εναντίον της κατάθλιψης; Αυτό υποστηρίζουν εν μέρει αμερικανοί ερευνητές δηλώνοντας πως το αλάτι δεν αυξάνει μόνο την πίεση αλλά και τη διάθεσή μας.
Όπου δεν βλέπεις το ποτάμι, το ακούς. Οχι όλοι βέβαια. Εκείνοι, των οποίων τα σπίτια βρίσκονται πάνω από την υπόγεια πορεία του, μπορούν να μιλήσουν για αυτό. Στα υπόγεια πολυκατοικιών της οδού Δημοκρίτου ο Ηριδανός, κατεβαίνοντας με ορμή από τον Λυκαβηττό, μουγκρίζει αλλά δεν προβληματίζει.
Στο υψηλότερο τμήμα του δρόμου, περίπου στο κτίριο Δοξιάδη, υπήρχε στα νεότερα χρόνια ένα μικρό σπήλαιο με δύο σχισμές από τις οποίες ανάβλυζε νερό τόσο ώστε να υδρεύεται η γύρω περιοχή. Φυσικά η πηγή δεν υπάρχει σήμερα, το ποτάμι όμως εξακολουθεί να κυλάει.
Είναι το κρυφό ποτάμι της Αθήνας, που φανερώνεται μόνο όταν φθάνει στον Κεραμεικό, για να δείξει πώς και πόσο μπορεί να μεταβληθεί ένας τόπος, ακόμη και με λίγο τρεχούμενο νερό. Ο μικρός υγροβιότοπος που δημιουργεί εκεί συνιστά απόδειξη. Αντίθετα στην αναζήτηση της πορείας του Λυκαβηττός- Κολωνάκι- Σύνταγμα- Μοναστηράκι μόνο να τον φανταστεί μπορεί κανείς κάτω από τόνους τσιμέντου και λωρίδες πυκνής ασφάλτου.
Ένα χαμένο ποτάμι για την Αθήνα, και ας οφείλει πολλά αυτή η πόλη στα ρέοντα ύδατα, στα ποτάμια και στις πηγές της, και ας ήταν για αυτήν πάντα υπαρκτό το πρόβλημα της λειψυδρίας, είναι ο Ηριδανός. Τι νόημα, επομένως, μπορεί να έχει σήμερα ο εντοπισμός του; Κάνοντας ελιγμούς ανάμεσα στα αυτοκίνητα, βαδίζοντας μεταξύ εκατοντάδων άλλων ανθρώπων σε αυτήν την αναπόφευκτα κατηφορική διαδρομή από τον Λυκαβηττό, η αλήθεια είναι ότι η απουσία στοιχείων αρχικά απογοητεύει. «Ενα από τα αόρατα φυσικά στοιχεία της πόλης» το χαρακτηρίζει ο αρχαιολόγος κ. Στέλιος Λεκάκης, οι πληροφορίες του οποίου για τα σημεία της πορείας του Ηριδανού θα αποδειχθούν πολύτιμες.
Στην αρχαιότητα ο Ηριδανός ήταν ένας φυσικός άξονας της ρυμοτομίας της πόλης, η διέλευσή του όμως μέσα από αυτήν είχε τις επιπτώσεις της. Στην Κλασική εποχή, λόγω της πυκνότητας της δόμησης πλέον, το ποτάμι άρχισε να δέχεται τα λύματα του άστεως και σύντομα μετατράπηκε σε βούρκο. Υπέστη δηλαδή τις συνέπειες αυτού που σήμερα ονομάζουμε περιβαλλοντική μόλυνση. «Τα νερά του Ηριδανού ούτε ζώα δεν τα καταδέχονται» φθάνει να πει ο Καλλίμαχος ο Κυρηναίος στην Ελληνιστική πλέον εποχή.
Χρειάστηκε όμως να περάσουν αιώνες ώσπου επί Αδριανού (117-138 μ.Χ.) αποφασίστηκε ο εγκιβωτισμός του. Το ποτάμι καλύφθηκε από πλινθόκτιστο θόλο όπως πολύ ωραία είναι ορατός στην πλατεία Μοναστηρίου-, επιχώθηκε και μετατράπηκε σε υπόνομο. Πολύ νωρίτερα εξάλλου, επί Θεμιστοκλή, είχε γίνει και η διευθέτηση της κοίτης του στον Κεραμεικό, το χαμηλότερο σημείο του Λεκανοπεδίου, όπου ο ποταμός πλημμύριζε τον χειμώνα και σχημάτιζε βάλτους. Σήμερα όλα αυτά τα φαινόμενα έχουν εκλείψει. Μαζί και τα ποτάμια.
9 ΣΤΑΣΕΙΣ ΣΕ ΜΙΑ ΥΠΟΓΕΙΑ ΔΙΑΔΡΟΜΗ
1. Κολωνάκι
Μια καθημερινή καλοκαιριάτικη ημέρα η οδός Δημοκρίτου είναι ήσυχη σαν προάστιο. Λίγα τα αυτοκίνητα,ακόμη λιγότεροι οι περαστικοί και ο λόφος του Λυκαβηττού να ξεπροβάλλει ανάμεσα στις πολυκατοικίες. Στη ΒΔ πλευρά του τοποθετούνται οι πηγές του Ηριδανού,κάπου εδώ δηλαδή,ενώ φυσικά δεν υπάρχει καμία σχέση με το Αδριάνειο υδραγωγείο της Δεξαμενής,τα ύδατα του οποίου προέρχονταν από την Πάρνηθα.
2. Σύνταγμα
Το ποτάμι κυλάει κάτω από την πλατεία,εκεί όπου το συνάντησαν τα έργα του μετρό σε βάθος έξι μέτρων. Το μόνο όμως που έχει απομείνει ορατό είναι η πιστή αναπαράσταση της κοίτης του στον σταθμό, ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα εκθέματα αναφορικά με τις ανασκαφές στην περιοχή. Επάνω στην πλατεία οι διαβάτες,που τη διασχίζουν, αγνοούν ότι κάτω από τα πόδια τους το μικρό αλλά πλούσιο σε νερά ποτάμι κυλάει, ακολουθώντας τη φυσική κλίση του εδάφους με κατεύθυνση προς την οδό Μητροπόλεως.
3. Βουλή
Αλλεπάλληλα στρώματα της Ιστορίας έφεραν στο φως οι ανασκαφές που έγιναν στην περιοχή αυτή πριν από μερικά χρόνια.Εργαστήρια,νεκροταφεία,διάφορα κτίρια,έργα υδροδότησης και αποχέτευσης.Μαζί και τον Ηριδανό,έναν από τους τρεις ποταμούς που άρδευαν το λεκανοπέδιο Αθηνών.Το ποτάμι πήρε το όνομά του από τον Ηριδανό,γιο του Ωκεανού,ενώ η λέξη σχηματίζεται από την ινδοευρωπαϊκή ρίζα ηρ- και την επίσης ινδοευρωπαϊκή λέξη «ντανού» που σημαίνει νερό.Τα ανθοπωλεία στη Βουλή,έτσι,ουδεμία σχέση έχουν με την κατάσταση που επικρατούσε εκεί κατά την αρχαιότητα.
4. Οθωνος και Αμαλίας
Από το ύψος του Αγνωστου Στρατιώτη η απέναντι γωνία κρύβεται σχεδόν από τα σταθμευμένα λεωφορεία και από το πλήθος των ανθρώπων που περιμένουν στις διαβάσεις. Η Μπουμπουνίστρα όπως λεγόταν στην Τουρκοκρατία η κρήνη του Ηριδανού (λόγω του θορύβου που έκαναν τα νερά της) βρισκόταν σε αυτό ακριβώς το σημείο. Είναι άγνωστο πότε εξαφανίστηκε.Τα υπόγεια νερά όμως της περιοχής πολύ συνετέλεσαν στην ανάπτυξη του Κήπου.
5. Μητροπόλεως
'Ενα βύθισμα του εδάφους στη συμβολή της με την οδό Πεντέλης,δύο πλατάνια στο εκκλησάκι της Αγίας Δέησης, κάτι σαν ανάσα δροσιάς, μπορεί να σημαίνουν κάτι; «Εδώ σχηματιζόταν το λεγόμενο Τέλμα της Αθηνάς.Τα νερά του ποταμού λίμναζαν και δημιουργούσαν ένα έλος μπροστά από τις Πύλες του Διοχάρους, στο ύψος της οδού Βουλής και της Απόλλωνος» επιβεβαιώνει ο κ.Λεκάκης. Μπαίνοντας στο πρώτο κατάστημα ο ιδιοκτήτης παραδέχεται ότι όλοι στον δρόμο έχουν αντλίες στα υπόγειά τους για να μην πλημμυρίζουν. Και πού πάει αυτό το νερό; «Στους υπονόμους βέβαια».6. Μοναστηράκι
Ο ήλιος καίει, έτσι κανείς στην πλατεία δεν ενδιαφέρεται για το ποτάμι, που ύστερα από ένα χιλιόμετρο διαδρομής επιτέλους φανερώνεται. Το νεράκι κυλάει στην κοίτη του και ο ήχος του ακούγεται αν έχει ησυχία· όλα αυτά όμως σε βάθος αρκετών μέτρων. Λίγοι γνωρίζουν άλλωστε ότι αυτό το τμήμα του Ηριδανού ήρθε στο φως κατά λάθος, λόγω της κατάρρευσης του εδάφους όταν κατασκευαζόταν η πλατεία. Στον σταθμό του μετρό η εικόνα είναι ευκρινέστερη: εδώ υπάρχουν η κοίτη της Κλασικής εποχής με τα δύο μονοπάτια που όριζαν την οικοδομική γραμμή στις πλευρές της και η κοίτη της Ρωμαϊκής όταν καλύφθηκε με πλινθόκτιστο θόλο.
Ούτε εδώ επισκέπτης.
7. Αρχαία αγορά
'Ένα μεγάλο έργο είχε κατασκευαστεί εδώ στην αρχαιότητα από τους Πεισιστρατίδες (β΄ μισό 6ου αιώνα π.Χ.) που επίχωσαν την αρχαία κοιλάδα του Ηριδανού προκειμένου να διαμορφωθεί το κατάλληλο έδαφος για την οδό των Παναθηναίων και για την ανέγερση δημόσιων κτιρίων (Βασίλειος Στοά,Ποικίλη Στοά). Το ποτάμι εγκιβωτίσθηκε σε δύο υπόγεια κανάλια που τα συνέδεσαν με τον κεντρικό αγωγόυπόνομο, τον οποίο βλέπουμε σήμερα στην Αρχαία Αγορά. Φυσικά χωρίς νερό, αφού το ποτάμι δεν περνά πια από εκεί. Οδεύοντας προς το Θησείο πάντα σε κατηφορική πορεία, η προοπτική του Κεραμεικού δημιουργεί ανακούφιση.
Κάποιοι τουρίστες ρωτούν πού καταλήγει το ποτάμι. Οπου όλα.Στη θάλασσα. Πρώτα όμως θα συναντήσει τον Ιλισό (κάπου στην Πειραιώς) και μαζί θα φθάσουν στον Κηφισό,τα τρία ποτάμια της Αττικής που οι άνθρωποι κατέστρεψαν.
 |
 |
 |
 |
 |
Η θέα του νερού που πέφτει σε τεράστιες ποσότητες, το μεγάλο ύψος είναι μια απίστευτα όμορφη εικόνα που έχουμε θαυμάσει σε φωτογραφίες , βίντεο και έργα ζωγραφικής.
Όμως πρέπει κανείς να βρεθεί μπροστά σε έναν καταρράκτη για να μπορέσει να συνειδητοποιήσει πλήρως τη μεγαλοπρέπειά του.
Πρέπει να αισθανθεί τη δύναμη, να ακούσει το βρυχηθμό, να κοιτάξει μέσω της υδρονέφωσης, να νιώσει τις μικρές σταγόνες στο πρόσωπό του.
Είναι μια εμπειρία που ικανοποιεί απόλυτα τις αισθήσεις.
Υπάρχουν καταρράκτες, από τους μεγαλύτερους του πλανήτη, που δεν είναι εύκολο να τους προσεγγίσει άνθρωπος.
Όμως, όσοι έχουν εύκολη πρόσβαση έχουν γίνει σημαντικοί τουριστικοί προορισμοί. Ακόμα και με όλη την αναπόφευκτη εμπορευματοποίησή τους, παραμένουν αληθινά εντυπωσιακοί.
Κανένα μαγαζάκι με αναμνηστικά, καμία καντίνα με χάμπουργκερ δεν μπορεί, όπως όλα δείχνουν, να κλέψει κάτι από την ομορφιά τους.
Τι είναι αυτό που συγκλονίζει περισσότερο; το ύψος απ’ όπου πέφτει το νερό, το πλάτος, ο όγκος της ροής; Μια συνεχής ροή ή μια ροή με ξεσπάσματα;
Στην Ευρώπη, η Νορβηγία έχει τους υψηλότερους καταρράκτες στην ήπειρό μας, τέσσερις από τους 12 κορυφαίους του πλανήτη. Ο καταρράκτης Mardalsfossen, που έχει ύψος 655 μέτρων, εκτρέπεται για υδροηλεκτρική χρήση ένα μεγάλο μέρος του έτους και εξαφανίζεται...
Όμως κάθε χρόνο, μεταξύ 20 Ιουνίου και 20 Αυγούστου, μπορεί κάποιος να το απολαύσει στην πλήρη ροή όταν αφήνεται ελεύθερος για την τουριστική περίοδο.
Το χειμώνα, η Νορβηγία γίνεται ένας πίνακας παγωμένων καταρρακτών.
Μεταξύ Δεκεμβρίου και Απριλίου περισσότεροι από 190 καταρράκτες παγώνουν στην περιοχή γύρω από την πόλη Rjukan στα νότια της χώρας και το τελευταίο Σαββατοκύριακο κάθε Φεβρουαρίου διοργανώνεται φεστιβάλ πάγου.
Εκτός από τα «ενοχλητικά» ηφαίστειά της, η χώρα των γεωθερμικών θαυμάτων που είναι Ισλανδία προσφέρει εξαιρετικούς καταρράκτες.
Για παράδειγμα ο καταρράκτης Dettifoss, έχει ροή νερού με τη μεγαλύτερη δύναμη στην Ευρώπη, με μια μέση ροή 193 κυβικών μέτρων ανά δευτερόλεπτο και κατά τη διάρκεια των πλημμυρών φτάνει στα 600 κυβικά μέτρα ανά δευτερόλεπτο.
Όμως, δεν έχει εύκολη πρόσβαση. Σε αντίθεση, ο Gullfoss («χρυσός καταρράκτης») στο νότο έλκει τουρίστες ακόμη και το χειμώνα. Είναι μια εξαιρετική εικόνα.
Το παραμυθένιο ελβετικό τοπίο με τις πράσινες πλαγιές, τις χιονισμένες κορυφές των βουνών , τις λίμνες συμπληρώνει ο καταρράκτης Reichenbach. Ο συγκεκριμένος καταρράκτης εντυπωσίασε μάλιστα τόσο τον Arthur Conan Doyle, που επέλεξε την περιοχή αυτή για να πεθάνει ο ήρωας των βιβλίων του Σέρλοκ Χόλμς. Έπεσε από τον καταρράκτη μαζί με τον αιώνιο εχθρό του, τον σατανικό καθηγητή Moriarty.
Σε όλο τον κόσμο οι καταρράκτες που δέχονται τους περισσότερους τουρίστες είναι βέβαια οι καταρράκτες του Νιαγάρα στα σύνορα ΗΠΑ - Καναδά. Κάθε χρόνο τους επισκέπτονται περίπου 25 εκατομμύρια άνθρωποι. Έχουν βέβαια μόλις 57 μέτρα ύψος και κατατάσσονται στην 50η θέση του καταλόγου με τους ψηλότερους καταρράκτες παγκοσμίως.
Αυτό όμως που τους κάνει να ξεχωρίζουν είναι ο συνδυασμός όγκου, ύψους και πλάτους. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, 154 εκατομμύρια λίτρα νερού πέφτουν με ορμή κάθε λεπτό.
Πρέπει όμως οι καταρράκτες να έχουν τεράστιο μέγεθος και να είναι θορυβώδεις; Στην Ασία οι καταρράκτες είναι συχνά ξεχωριστοί για την ήρεμη ροή τους και την τέλεια επικοινωνία του νερού με τα βράχια και τη βλάστηση.
Για παράδειγμα οι καταρράκτες Shiraito της Ιαπωνίας… που αποτελούνται από χιλιάδες μικρούς καταρράκτες που ομαδοποιούνται σε μια αψίδα και αναβλύζουν ήρεμα μέσω του άφθονου φυλλώματος.
Μια μεγάλη κουρτίνα νερού πέφτει μεταξύ της Ζιμπάμπουε και της Ζάμπια.
Είναι οι καταρράκτες της Βικτόρια με το μεγαλύτερο εμβαδόν στον κόσμο. Και ο καταρράκτης με το μεγαλύτερο ύψος στον κόσμο – 978 μέτρα - βρίσκεται στη Βενεζουέλα.
Πηγή
http://walking-greece.ana-mpa.gr/articleview2.php?id=10840
Στην αρχή ακούς το κελάηδισμα εξωτικών πουλιών. Περίεργοι ήχοι, καθηλωτικοί. Μετά νιώθεις δυσφορία από το υψόμετρο.
Έχουμε μόλις προσγειωθεί στο αεροδρόμιο της Αντίς Αμπέμπα, στα 2.500 μέτρα, μετά από πολύωρη αναμονή στο αεροδρόμιο του 
Καΐρου. Οι υπάλληλοι του τελωνείου της Αντίς δεν μας επιτρέπουν να βάλουμε στη χώρα τη φαρμακευτική βοήθεια που μεταφέρουμε από την Αθήνα. Ίσως αντιμετωπίζουν με καχυποψία την ανθρωπιστική βοήθεια μη κυβερνητικών οργανώσεων ή και γενικότερα, την ελεημοσύνη του "πολιτισμένου κόσμου".
Είναι ξημερώματα, 17 Ιουνίου 2010 και προορισμός μας είναι τα βάθη της χώρας που το επίσημο ημερολόγιό της δείχνει οκτώ χρόνια πίσω.
Η ομάδα 25 Ελλήνων φοιτητών, γιατρών και καθηγητών έχει ξεκινήσει από την Αθήνα, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή χειρουργικής και "Γιατρό του Κόσμου", Θεόφιλο Ρόζενμπεργκ, για τα νότια της Αιθιοπίας, στην πόλη Γίργκα Άλεμ (Yirga Alem), της περιφέρειας Σιντάμο(Sidamo).
Σκοπός του ταξιδιού, το σεμινάριο για "Aποτελεσματικές πρακτικές στην Παγκόσμια Υγεία", στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού "Διεθνής Ιατρική - Διαχείριση Κρίσεων Υγείας", που διεξάγει εδώ και τρία χρόνια η Ιατρική Σχολή της Αθήνας και μια πρώτη επαφή των Ελλήνων φοιτητών με την "τροπική" ιατρική, τους Αιθίοπες γιατρούς και τη λειτουργία ενός νοσοκομείου, κάτω από τη Σαχάρα. Προηγούμενο ταξίδι αυτού του μεταπτυχιακού είχε πραγματοποιηθεί στην Τανζανία.
Στoιβαζόμαστε σε ένα μικρό λεωφορείο, με τις βαλίτσες στην οροφή, σκεπασμένες με μουσαμά για τη βροχή και τα μπιτόνια πετρελαίου για το ταξίδι. Είναι περίοδος βροχών στην Αιθιοπία έως τον Σεπτέμβριο και η υγρασία αυτή την εποχή, είναι βαριά στον Τροπικό του Καρκίνου.
Από το πυκνό σκοτάδι, περνάμε ταχύτατα στο φως της ημέρας. Μισοκοιμισμένοι και παραζαλισμένοι, διασχίζουμε ατελείωτα χιλιόμετρα. 
Στην πορεία του ταξιδιού ανακαλύπτεις ότι στην Αιθιοπία δεν έχουν σημασία τα χιλιόμετρα, αλλά οι ώρες που απαιτούνται για να μετακινηθείς από το ένα μέρος στο άλλο. Και τελικά ούτε καν αυτές, γιατί ενδέχεται τα εμπόδια να είναι ανυπέρβλητα : τα ποτάμια να έχουν ξεχειλίσει, οι λασπωμένοι δρόμοι να είναι αδιάβατοι, η σκόνη να πνίγει τα πάντα, οι αγελάδες στους δρόμους να μην μετακινούνται και φυσικά, να έχει χαλάσει το αυτοκίνητο...
Περνάμε την Σασέμενε (Shashemene), όπου και η ξακουστή κοινότητα των Ρασταφαριανών, που επέστρεψαν από την Τζαμάϊκα στην "ευλογημένη ανεξάρτητη αφρικανική γη τους". Διασχίζουμε την Αουάσα (Awasa), πρωτεύουσα της περιφέρειας Σιντάμο και συνεχίζουμε να κατεβαίνουμε κλιμακωτά τα υψίπεδα της Αιθιοπίας, σε ένα εναλλασσόμενο τοπίο από πανύψηλα καταπράσινα βουνά, λίμνες, οροπέδια, καλλιεργημένους κάμπους και σαβάνα, για να φτάσουμε στον προορισμό μας, το Γίργκα Άλεμ, σε υψόμετρο 1500 μέτρων.
Ατέλειωτες φυτείες καφέ, καλαμποκιού και ψευδομπανανιάς. Οι άνθρωποι εδώ καλλιεργούν τα μικρά τους χωράφια, με ξύλινα άροτρα, διαθέτουν πανάρχαια εργαλεία, δεν υπάρχει ίχνος τρακτέρ ή άλλης μηχανής. Και είναι εδώ, στα χιλιάδων χιλιομέτρων ρηξιγενή ηφαίστεια της Κοιλάδας του Mεγάλου Ρήγματος (Rift Valley), - Αιθιοπία, Κένυα, Τανζανία -, που οι παλαιοντολόγοι ανακαλύπτουν τα πρώτα βήματα της ανθρωπότητας, το γυναικείο σκελετό 3,5 εκ. χρόνων, την Λούσι. Έτσι την βάφτισε η ομάδα που την ανακάλυψε γιατί ήταν η εποχή που όλος ο κόσμος άκουγε Beatles και το τραγούδι τους "Lucy in the sky with diamonds".
Στη διαδρομή διασταυρωνόμαστε με δύο τζιπ των Ηνωμένων Εθνών. Παρακάτω με ένα σαραβαλιασμένο Toyota, που το οδηγεί κάποιος ντόπιος. Απορεί κανείς πού θα βρει συνεργείο αν σταματήσει στη μέση του πουθενά.
Στον κεντρικό δρόμο του Γίργκα Άλεμ , - υπόλειμμα της βραχύβιας ιταλικής κατάκτησης - ο οδηγός συνεχίζει να κορνάρει, όπως άλλωστε και σε ολόκληρη τη διαδρομή, προειδοποιώντας τα γαϊδούρια, τις κατσίκες, τις αγελάδες και τους ανθρώπους που προχωρούν αμέριμνα.
Η πόλη οριοθετείται με δρόμους από πατημένο κόκκινο χώμα. Τα σπίτια, χωμάτινα κι αυτά, με τσίγκινη στέγη που "βράζει" τον περισσότερο καιρό. Μια ατέλειωτη παραγκούπολη, όπως όλη η Αφρική, είναι το όνειρο όσων μένουν ακόμα σε παραδοσιακές στρογγυλές "τοκούλ", από καλάμι. Στο ημίφως πάντως όλοι - γιατί η παροχή ηλεκτρικού στα "σπίτια" σπανίζει κι όπου υπάρχει, συχνά πέφτει η τάση.
Κάποιοι μασάνε φύλλα "κατ". Παρατηρώ ένα παιδί, που δαγκώνει την άκρη ενός ξύλου και σε λίγο έχει φτιάξει βούρτσα για τα δόντια του. Σε κλάσμα δευτερολέπτου εμφανίζεται ένα σμήνος από παιδιά, με κίτρινα μπιτόνια, έτοιμα να τα γεμίσουν με νερό. Μας περικυκλώνουν και μέσα στο βουητό, μας δίνουν το χέρι χαμογελαστά. Μας ακολουθούν παντού στο δρόμο, στα μονοπάτια, στα βουνά.
Ανέλπιστη έκπληξη η διαμονή μας στην Aregash lodge, του ελληνο-αιθιοπικής καταγωγής, Γρηγόρη Μισαηλίδη. Πάνε έξη χρόνια που συνταξιοδοτήθηκε και επέστρεψε από την Αντις Αμπέμπα, στα κτήματα που κληρονόμησε από τη μητέρα του.
Μαζί με την ιταλο-αιθιοπίδα γυναίκα του, τη Μαρίκα, λειτουργούν υποδειγματικά την ξενοδοχειακή επιχείρησή τους, από παραδοσιακές τοκούλ, ευρωπαϊκών προδιαγραφών στο εσωτερικό τους. Το προσωπικό είναι ντόπιοι αγρότες που ζουν στα κτήματα μέσα στην πυκνή βλάστηση του τροπικού δάσους, όπου βασιλεύουν ύαινες, γατόπαρδοι, μπαμπουίνοι, πεταλούδες, γύπες, φίδια και εκατοντάδες είδη εντόμων.
Προσπαθούμε να αποκωδικοποιήσουμε το πολιτισμικό αίνιγμα της Αιθιοπίας. Ένας πληθυσμός 86 εκατομμυρίων, στην πλειοψηφία του ξυπόλητος, πάμφτωχος και πεινασμένος, ζει συνειδητά περήφανος για την ανεξαρτησία του. Μια χώρα, η μόνη αφρικανική χώρα που δεν αποικιοποιήθηκε, εναντιώθηκε στους Ιταλούς κατακτητές, έζησε την αυτοκρατορία του Χαϊλέ Σελασιέ, τη δικτατορία του Μενγκίστου, πολέμησε για τα σύνορά της με την Ερυθραία, έχει πρωθυπουργό τον Μέλες Ζενάουϊ με πλειοψηφία 99%! και τεράστιες ανάγκες σε όλα τα επίπεδα, προσπαθώντας να στήσει υποδομές.
Η πολυφυλετική Ηνωμένη Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Αιθιοπίας, συγκεντρώνει πάνω από 86 διαφορετικές εθνοτικές ομάδες με 
περισσότερες από 200 διαλέκτους. Αν και η "επίσημη" γλώσσα είναι τα αμχαρικά, κάθε ομοσπονδία διατηρεί το δικαίωμά της να χρησιμοποιεί τη γλώσσα της. Και φυσικά τη θρησκεία της, κατά παράδοση ορθόδοξη χριστιανική κοπτική, (μονοφυσίτες). Ακολουθούν οι μουσουλμάνοι και οι ανιμιστές. Οπότε γλώσσες και θρησκείες δημιουργούν μια Βαβέλ, εδραιωμένη στο Κέρας της Ανατολικής Αφρικής.
Χώμα πατημένο, μουσκεμένο παντού. Δύσκολα μπορείς να πιστέψεις ότι σε περίοδο ξηρασίας νεκρώνουν τα πάντα. Άνθρωποι και ζώα.
Η παστερίωση, όπως και τα ψυγεία είναι άγνωστα. Γι αυτό και η παγωμένη κόκα κόλα της διαφήμισης στις πόλεις, φαντάζει εξωτική στους Αιθίοπες.
Όχι όμως και οι τροπικές ασθένειες. Η γνώση και η καταπολέμησή τους είναι ο βασικός σκοπός του ταξιδιού μας. Μας ακολουθούν παντού. Από την Αθήνα "θωρακιστήκαμε" με το εμβόλιο του κίτρινου πυρετού και ξεκινήσαμε τα χάπια της ελονοσίας.
Ελονοσία, HIV (AIDS) φυματίωση, τύφος, υποσιτισμός. Η κολασμένη κληρονομιά της Αφρικής
Οι επισκέψεις στο νοσοκομείο του Γίργκα Άλεμ άρχισαν την επομένη της άφιξής μας και έγιναν η καθημερινότητα των Ελλήνων φοιτητών και καθηγητών για ένα δεκαήμερο. Οι Έλληνες φοιτητές παρουσιάζουν στα αγγλικά στους Αιθίοπες γιατρούς περιστατικά που έχουν εξετάσει την προηγούμενη και αντίστροφα συμβαίνει με τους Αιθίοπες συνάδελφούς τους .
Πρόκειται για το μοναδικό μεγάλο κρατικό νοσοκομείο της περιφέρειας του Σιντάμο. Ιδρύθηκε το 1975 από δωρεά Νορβηγών και καλύπτει πληθυσμό 3,2 εκ. κατοίκων! Κρεβάτια 230, ειδικευμένοι γιατροί 7!
Συνολικά, μαζί με 14 γενικούς γιατρούς, 75 νοσηλευτές, άλλες ειδικότητες και τους διοικητικούς, το προσωπικό του νοσοκομείου είναι 250 υπάλληλοι.
Οι συνθήκες του νοσοκομείου για ένα Δυτικό, την πρώτη φορά, μοιάζουν επιεικώς απίστευτες. Πώς οργανώνεται το χάος;
Ένα μεγάλο κτιριακό συγκρότημα καλής κατασκευής, αλλά ασυντήρητο, με ομολογουμένως καλοδιατηρημένη βιτρίνα, τους κήπους του δηλαδή, χαρακτηρίζεται από ελάχιστες συνθήκες υγιεινής και αντισηψίας στα επιμέρους τμήματα του,- χειρουργικό, παιδιατρικό, παθολογικό, ορθοπεδικό, γυναικολογικό.
Οι οροί παρασκευάζονται από το ίδιο το νοσοκομείο σε γυάλινα μπουκάλια, δεν υπάρχουν αναλώσιμα υλικά ( γάζες, καθετήρες, σύριγγες), ούτε μηχανήματα. Οι παρακλινικές εξετάσεις ιδιαίτερα περιορισμένες.
Ούτε λόγος για ασθενοφόρα, όσο για φορεία μέσα στο νοσοκομείο είναι ελάχιστα κι αυτά ταλαιπωρημένα. Κάποιες κατσίκες κυκλοφορούν ελεύθερες και η πιο "θαρραλέα" μπαινοβγαίνει στο χειρουργείο.
Αξιοπρόσεκτος ο συμβουλευτικός σταθμός του HIV. Μητέρες με μωρά- φορείς του AIDS, διανύουν συνήθως πολλά χιλιόμετρα για να φτάσουν στο καθορισμένο ραντεβού τους, μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα των γειτόνων, είτε για την πρώτη εξέταση, είτε για τη συνταγογράφηση του φαρμάκου, που χορηγείται δωρεάν από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και είναι αντίγραφο φαρμάκου, προερχόμενο από την Ινδία.
Πολλοί οι ασθενείς, ρουτίνα τα βαριά περιστατικά. Παιδιά υποσιτισμένα, πολλά εγκαταλειμμένα από τους γονείς τους εκεί για μήνες, όπως ο 12χρονος Tewodros (Θεόδωρος), με παραμορφωμένο και ακινητοποιημένο το αριστερό του χέρι από ηλεκτροπληξία, όταν προσπάθησε να τραβήξει την παροχή στο σπίτι του.
Απαγοητευμένος ήταν και ο καθηγητής Ρόζενμπεργκ όταν χειρούργησε το χέρι του μικρού, γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι στη διάρκεια της ανάπτυξης του παιδιού θα χρειαστούν πολλαπλές πλαστικές επεμβάσεις και φυσικοθεραπεία. Εδώ υπάρχει μόνο ένας φυσικοθεραπευτής και η θεραπεία κοστίζει.
Επισκέψεις στους θαλάμους. Ακίνητες μάζες οι ασθενείς για μέρες, κρεβάτια χωρίς σεντόνια πάνω σε μουσαμά για να καθαρίζονται πιο 
εύκολα. Αφόρητη μυρωδιά, ατέλειωτες ουρές για συνταγογράφηση των φαρμάκων. Οι ασθενείς περιμένουν υπομονετικά τη σειρά τους.
Η κατάσταση είναι, όπως διαπιστώνετε, πολύ ιδιαίτερη, μας λένε οι Αιθίοπες γιατροί, οι οποίοι διαθέτουν μεγάλη κλινική εμπειρία με το πλήθος των περιστατικών που έχουν αντιμετωπίσει. Ασκούν την ιατρική με κάθε μέσο και ευσυνειδησία, έχοντας επίγνωση των αναγκών τους. Μάλλον είναι από στόφα ηρώων όσοι μένουν στη χώρα. Πολλοί, την εγκαταλείπουν αναζητώντας μια καλύτερη τύχη στο εξωτερικό.
Ο Έλληνας καθηγητής, κατ΄ απαίτηση των Αιθιόπων συναδέλφων του, αναλύει το μεγάλο πρόβλημα της διαλογής ασθενών(triage), όρος που καθιερώθηκε στον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο και αφορά την προτεραιότητα των περιστατικών σε επείγουσες καταστάσεις.
Αυτές τις ημέρες προκύπτει θέμα με την εισαγωγή κρατουμένων στο νοσοκομείο, από τις φυλακές της πόλης. Ο καθηγητής Ρόζενμπεργκ αντιδρά στη θέα του αλυσοδεμένου κρατούμενου στο νοσοκομειακό κρεβάτι. Την επομένη, η διοίκηση του νοσοκομείου τον μεταφέρει σε ειδικό δωμάτιο, χωρίς αλυσίδες, με φρούρηση.
Η ανταλλαγή εμπειριών ανάμεσα στους Έλληνες και τους Αιθίοπες ήταν γόνιμη και αποκαλυπτική .
Ο τίτλος του σεμιναρίου της ελληνικής ομάδας, πυκνός από νοήματα: "Hands on global health" - Αποτελεσματικές πρακτικές στην παγκόσμια υγεία.
Hamlin Fistula Εthiopia (Κέντρο συριγγίων Χάμλιν στην Αιθιοπία). Ένας ξεχωριστός άθλος
Γυναικείες κορμοστασιές κινούνται με τη γοητεία αιλουροειδούς. Κρανία απίστευτα, που θα ονειρευόταν κάθε γλύπτης. Εβένινα μαλλιά χτενισμένα με περίτεχνες κοτσίδες σε κότσους, πρόσωπα σμιλεμένα με λεπτά, ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά. Επάνω στα πανέμορφα 
κεφάλια τους αυτές οι πανάξιες και γενναίες γυναίκες, κουβαλούν φορτία πολλών κιλών.
Μαζί με τα παιδιά είναι τα πρώτα θύματα ασθενειών, κακοποίησης και θανάτων.
Για τις γυναίκες τα τελευταία χρόνια επιτελείται ένα σπουδαίο έργο σε έξι πόλεις της Αιθιοπίας, σε κέντρα που ίδρυσε η Αυστραλή γυναικολόγος, Κάθριν Χάμλιν. Το κέντρο Hamlin Fistula, στο Γίργκα Άλεμ, βρίσκεται στην προέκταση του νοσοκομείου.
Είναι η θεραπεία κολπο-ουρηθρικών και πιο σπάνια ορθο-κολπικών συριγγίων, που αναπτύσσουν οι γυναίκες λόγω δύσκολων τοκετών ή βίαιων τραυματισμών της γεννητικής περιοχής ή και κατάλοιπων του τελετουργικού ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων που υφίστανται τα μικρά κορίτσια από τα έξη τους χρόνια. Πρακτική που απαγορεύεται πια με νόμο, αλλά εξακολουθεί σε κάποιες περιοχές της Αφρικής να εφαρμόζεται, μερικώς ή ολοκληρωτικά.
Συμπληρωματικά της θεραπείας τους στα κέντρα Fistula, οι γυναίκες, νέες κοπέλες στην πλειοψηφία τους, μετά τη χειρουργική επέμβαση υποστηρίζονται ψυχολογικά, ενημερώνονται για το πρόβλημά τους, εκπαιδεύονται σε χειροτεχνήματα, βοηθούνται από ειδικευμένο προσωπικό να αναπτύξουν μια διαφορετική νοοτροπία για τις ικανότητές τους, το σώμα τους και τα αναφαίρετα γυναικεία δικαιώματά τους, πριν επιστρέψουν στα χωριά και στους άνδρες τους που συνήθως, τις έχουν εγκαταλείψει.
Μετά από δέκα ημέρες στο Γίργκα Άλεμ, μετακινούμαστε νοτιότερα, μέσα από εύφορους κάμπους και ατέλειωτα χωριά στο Άρμπα Μιντς 
(Arba Minch), σταθμό για όσους κατεβαίνουν ακόμα πιο νότια την κοιλάδα του Όμο, εκεί όπου ζουν πολλές εθνότητες με παραδόσεις χιλιετίας.
Στο Άρμπα Μιντς, απλώνονται οι πανέμορφες λίμνες Αμπάγια (Abaya) και Τσάμο (Chamo). Το οικοσύστημα υπογραμμίζει το συνεχή πόλεμο των φυτών, των ζώων, του ανθρώπου με τη φύση. Απόδειξη η λίμνη Τσάμο, που την διασχίζουμε με κομμένη την ανάσα. Γιγάντιοι κροκόδειλοι και ιπποπόταμοι περικυκλώνουν τις βάρκες. Σε ένα σημείο της λίμνης βρίσκεται και το κρατικό εκτροφείο κροκοδείλων, πριν καταλήξουν σε ...δερμάτινα είδη. Το βράδυ ακούγονται οι αναστατωτικοί ήχοι των ζώων από το εθνικό πάρκο του Νεκισάρ (Νechisar).
Σε αυτό το περιβάλλον, η ομιλία του αναπληρωτή καθηγητή ανθρωπολογίας Θεόδωρου Πίτσιου, στους φοιτητές, για την εξελικτική θεωρία του Δαρβίνου, γίνεται ακόμα πιο συναρπαστική.
Το μεγάλο ταξίδι της επιστροφής ξεκίνησε με τα τζιπ, 10 ώρες οδήγησης ως την Αντίς Αμπέμπα. Μας δεξιώθηκε ο Ελληνας πρέσβης Μιχάλης Δαρατζίκης, στη λέσχη της ελληνικής κοινότητας, τον "Ολυμπιακό", μαζί με τον πρόεδρο της κοινότητας, Γιώργο Σταύρου και το διοικητικό συμβούλιο. Οι Έλληνες που έχουν απομείνει στην Αιθιοπία είναι περίπου 500. Εθιμοτυπική επίσκεψη και στην Αφρικανική Ένωση.
Τελικά η φαρμακευτική βοήθεια, ύστερα από διαδικασίες ημερών, έφτασε στο νοσοκομείο του Γίργκα 'Αλεμ. Είναι γενναιόδωρη προσφορά των Γιατρών του Κόσμου, σε συνεργασία με το μεταπτυχιακό της Ιατρικής Σχολής Αθηνών "Διεθνής Ιατρική - Διαχείριση Κρίσεων Υγείας".
Φύλακας άγγελός μας σε όλο το ταξίδι, ο γιατρός Ζελάλεμ Τεσφάγιε, από την Αντίς Αμπέμπα.
Φτάνουμε στην Αθήνα. Το μυαλό και η καρδιά μας προσπαθεί να επεξεργαστεί την εμπειρία της Αιθιοπίας και ιδιαίτερα της περιφέρειας Σιντάμο, όπου οι Δυτικοί ίσως θα μπορούσαμε να ανακαλύψουμε την έννοια της ταπεινοφροσύνης.
Της Νατάσσας Δομνάκη
 | |
| health.in.gr | |
Νέα Υόρκη: Τα ω-3 λιπαρά οξέα ενδεχομένως να προσφέρουν κάποια ανακούφιση στα άτομα που έχουν καταθλιπτικά συμπτώματα, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο Journal of Clinical Psychiatry. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ στον Καναδά θέλησαν να διερευνήσουν κατά πόσο τα ω-3 λιπαρά οξέα που εμπεριέχονται στο ιχθυέλαιο βοηθούν στην κατάθλιψη. Διάφορες μελέτες έχουν παρουσιάσει αντικρουόμενα αποτελέσματα. Εν μέρει η σύγχυση οφείλεται στο γεγονός ότι οι επιστήμονες σπάνια ελέγχουν τα συγκεκριμένα λιπαρά με κάποιον κοινά αποδεκτό τρόπο. Ορισμένες έρευνες έχουν μελετήσει τα ω-3 λιπαρά ως μονοθεραπεία. Αλλες, τα έχουν μελετήσει ως συνδυαστική θεραπεία με αντικαταθλιπτικά. Οι Καναδοί ερευνητές πάντως πιστεύουν ότι ορισμένες από τις πλέον ισχυρές αποδείξεις των πλεονεκτημάτων προέρχονται από τα συμπληρώματα διατροφής που είναι πλούσια σε EPA (εικοσιπεντανοϊκό οξύ), το οποίο μαζί με το DHA (δοκοσαεξανοικό οξύ), είναι δύο από τις κυριότερες μορφές ω-3 λιπαρών οξέων. Έτσι λοιπόν έλεγξαν κάψουλα ιχθυελαίου, με υψηλή αναλογία ΕΡΑ, χορηγώντας 1.050 mg EPA την ημέρα και 150 mg DHA. Και οι 432 ασθενείς της μελέτης είχαν διαγνωστεί με τουλάχιστον μέτρια κατάθλιψη. Περίπου το 40% έπαιρνε ήδη αντικαταθλιπτικά. Με τυχαία επιλογή οι ασθενείς πήραν είτε κάψουλες ιχθυελαίου είτε εικονικό σκεύασμα που περιείχε φυτικά έλαια, καθημερινά για οκτώ εβδομάδες. Στην αρχή της μελέτης και σε αρκετές φάσεις κατά την διάρκειά της, οι ασθενείς συμπλήρωναν ένα ερωτηματολόγιο για την σοβαρότητα των καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Όταν οι επιστήμονες ανέλυσαν τα στοιχεία και των δύο ομάδων, δεν προέκυψε ξεκάθαρη διαφορά μεταξύ ιχθυελαίου και φυτικών ελαίων. Αλλά μεταξύ των ατόμων χωρίς άγχος τα συμπτώματα είχαν βελτιωθεί σημαντικά με το ιχθυέλαιο. Οι ασθενείς με διαταραχές άγχους, όπως γενικευμένο άγχος, φοβίες, διαταραχή μετατραυματικού στρες και διαταραχή πανικού, δεν είχαν καλύτερα αποτελέσματα με το ιχθυέλαιο. Η λήψη ή μη των αντικαταθλιπτικών δεν επηρέασε τα αποτελέσματα. Τελικά ο ρόλος των ιχθυελαίων στην θεραπεία της κατάθλιψης δεν ξεκαθαρίζεται. Απαιτούνται έτσι περαιτέρω έρευνες, που θα συγκρίνουν το ιχθυέλαιο με τα αντικαταθλιπτικά. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι τα συμπληρώματα ιχθυελαίου, ενώ είναι φθηνότερα από τα αντικαταθλιπτικά, έχουν σοβαρές παρενέργειες, όπως κίνδυνος αιμορραγίας σε περίπτωση υπερδοσολογίας. Αρα λοιπόν οι πάσχοντες από κατάθλιψη που ενδιαφέρονται να δοκιμάσουν το ιχθυέλαιο, θα πρέπει να το κάνουν κατόπιν συζήτησης με τον θεράποντα ιατρό τους। Πηγή http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=164038 |
 | |
| Ι.Μ. Ασλανίδης, MD, PhD, MBA Χειρουργός Οφθαλμίατρος | |
Το Σύνδρομο χαλαρής ίριδας (IFIS) εμφανίσθηκε για πρώτη φορά στην διεθνή βιβλιογραφία το 2005 ως μία διεγχειρητική επιπλοκή κατά την επέμβαση του καταρράκτη. Από τότε η εμφάνισή του συνδέθηκε στενά με την διαδεδομένη χρήση ενός φαρμάκου (Flomax) το οποίο συνταγογραφείται για την αντιμετώπιση της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη (ΚΥΠ). Πώς συνδέεται η επέμβαση του καταρράκτη με τον προστάτη; Καταρράκτης ονομάζεται η θόλωση του κρυσταλλοειδούς φακού του ματιού. Ο κρυσταλλοειδής φακός βρίσκεται πίσω από την ίριδα και την κόρη του ματιού και αποτελείται κυρίως από νερό και πρωτεΐνες . Οι αλυσίδες των πρωτεϊνών είναι διατεταγμένες με τέτοιο τρόπο ώστε να διατηρούν το φακό διαυγή και να επιτρέπουν στο φώς να περνά και να εστιάζεται στον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Από τη στιγμή όμως της γέννησής μας και της έκθεσής μας στο ηλιακό φως ο φακός αρχίζει να χάνει αργά αλλά σταθερά τη διαύγειά του. Στα πρώιμα στάδια ανάπτυξης του καταρράκτη λόγω ηλικίας, η διοπτρική ισχύς του κρυσταλλοειδούς φακού μπορεί να αυξηθεί, προκαλώντας μυωπία, ενώ το σταδιακό κιτρίνισμα και η θαμπάδα του μειώνουν σταδιακά την ποιότητα της όρασης. Επομένως ο καταρράκτης δεν είναι παρά μία φυσιολογική διαδικασία γήρανσης του φακού αλλά μπορεί να προκληθεί και από παθολογικά αίτια όπως τραύμα, οφθαλμικές παθήσεις, σακχαρώδη διαβήτη κ.α. Ο καταρράκτης θεραπεύεται μόνο χειρουργικά. Η μέθοδος που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια λέγεται φακοθρυψία και γίνεται με υπερήχους. Είναι η πιο συχνή και επιτυχημένη επέμβαση στον τομέα της χειρουργικής. Με τη μέθοδο αυτή και αφού γίνει πλήρης διαστολή της κόρης με σταγόνες, ο καταρρακτικός φακός ρευστοποιείται και αναρροφάται. Κατόπιν τοποθετείται στη θέση του ένας μικρός τεχνητός φακός, ο ενδοφακός, ο οποίος εξασφαλίζει όραση παρόμοια με αυτή που υπήρχε πριν τον καταρράκτη. Σε αντίθεση με το παρελθόν η επέμβαση του καταρράκτη πρέπει να γίνεται νωρίτερα, πριν την «ωρίμανσή» του, ώστε να αποφεύγονται πιθανές επιπλοκές. Ο ηλικιακός καταρράκτης με βάση τις στατιστικές φαίνεται να εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες από ότι στους άνδρες στους οποίους όμως η εμφάνισή του συμπίπτει ηλικιακά με την εμφάνιση της καλοήθους υπερτροφίας του προστάτη. Ο προστάτης αδένας είναι ένα όργανο του άνδρα που βρίσκεται στη βάση της ουροδόχου κύστεως και περιβάλλει το αρχικό τμήμα της ουρήθρας. Αν και ο ρόλος του δεν έχει καθορισθεί επακριβώς, φαίνεται πως συμμετέχει στην παραγωγή σπέρματος. Σταδιακά με την ηλικία αυξάνει το μέγεθός του και μπορεί να εμποδίσει την ομαλή έξοδο των ούρων από την κύστη. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται καλοήθης υπερτροφία και αποτελεί μία από τις πιο συχνές παθήσεις του άνδρα κατά την 5η και 6η δεκαετία της ζωής του. Σχεδόν ο μισός ανδρικός πληθυσμός άνω των 65 ετών υποφέρει από τα προβλήματα που προκαλεί η αύξηση του μεγέθους του προστάτη αδένα. Η αιτιολογία της υπερτροφίας του προστάτη δεν είναι πλήρως διευκρινισμένη. Οι παράγοντες που διαδραματίζουν κυρίαρχο ρόλο είναι η ηλικία και η παρουσία ανδρογόνων από καλώς λειτουργούντες όρχεις. Τα συμπτώματα της καλοήθους υπερτροφίας του προστάτη οφείλονται στην μερική απόφραξη της ουρήθρας και στην σταδιακή απώλεια της ορθής λειτουργικότητας της ουροδόχου κύστης. Τα πιο συνήθη περιλαμβάνουν διαταραχές της ούρησης (συχνουρία, διακεκομμένη ροή των ούρων, νυκτουρία). Οι άνδρες με συμπτωματική καλοήθη υπερτροφία του προστάτη έχουν συνήθως ανάγκη θεραπείας. Αυτή μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική. Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει την χρήση δύο κατηγοριών φαρμάκων. Η πρώτη σκοπό έχει να μειώσει ή τουλάχιστον να αναστείλει την αύξηση του μεγέθους του προστάτη αδένα, ανακουφίζοντας τον ασθενή από την συμπτωματολογία. Σε αυτή την κατηγορία υπάγονται δύο ομάδες φαρμάκων. Αυτές είναι η φιναστερίδη και οι αναστολείς των α-αδρενεργικών υποδοχέων. Η πρώτη εμποδίζει την μετατροπή της τεστοστερόνης σε διϋδροτεστοστερόνη στο επίπεδο του προστάτη, μιας ορμόνης που εμπλέκεται στην αύξηση του μεγέθους του. Η δεύτερη περιλαμβάνει φάρμακα όπως η τεραζοσίνη, η δοξαζοσίνη και η ταμσουλοσίνη (Flomax), που μειώνουν την αντίσταση εξόδου των ούρων δρώντας στους α1 αδρενεργικούς υποδοχείς που υπάρχουν στον αυχένα της κύστης, την προστατική ουρήθρα και την προστατική κάψα. Σύμφωνα με μελέτες που έχουν γίνει, οι μεγαλύτερης ηλικίας άνδρες που χρησιμοποιούν το Flomax για την αντιμετώπιση προβλημάτων του ουροποιητικού, διατρέχουν πάνω από διπλάσιες πιθανότητες από εκείνους που δεν λαμβάνουν το φάρμακο αυτό, να παρουσιάσουν σοβαρές επιπλοκές κατά την επέμβαση του καταρράκτη. Η υδροχλωρική ταμσουλοσίνη δρα χαλαρώνοντας το λείο μυ στον προστάτη και την ουροδόχο κύστη. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ερευνητές, το φάρμακο φαίνεται ότι έχει παρόμοια επίδραση στο λείο μυ της ίριδας του οφθαλμού. Τα συμπτώματα του συνδρόμου, λόγω αυτής της επίδρασης, είναι η χαλάρωση της ίριδας, ο κυματισμός της υπό την επίδραση των ενδοφθάλμιων υγρών και η τάση της να υποχωρεί προς το σημείο αναρρόφησης του φακού. Επίσης συστέλλεται σταδιακά η κόρη του ματιού (λόγω της χαλάρωσης που προκαλεί η ταμσουλοσίνη στον διαστολέα της ίριδας), παρά τις μυδριατικές μεθόδους που έχουν χρησιμοποιηθεί, δυσχεραίνοντας ακόμη περισσότερο την επέμβαση. Για μία ασφαλή και επιτυχημένη επέμβαση καταρράκτη απαιτείται μία καλά διευρυμένη(διεσταλμένη) κόρη του ματιού και μία ίριδα χωρίς κυματισμό. Στους ασθενείς που παίρνουν ή έχουν πάρει Flomax, όχι μόνο υπάρχει κυματισμός της ίριδας αλλά η ίριδα αρχίζει να προβάλλει από την τομή του καταρράκτη με αποτέλεσμα να μην μπορούν να γίνουν οι κατάλληλοι χειρουργικοί χειρισμοί. Τέλος επέρχεται συστολή της κόρης και οι μικροχειρισμοί γίνονται αδύνατοι. Η πιο πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύεται στο The Journal of the American Medical Association, είναι η πρώτη μεγάλη ανάλυση των σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών μετά την επέμβαση καταρράκτη σε ασθενείς που λαμβάνουν το εν λόγω φάρμακο. Οι ερευνητές ανέλυσαν τις επιπλοκές που παρουσιάσθηκαν σε 96.128 άνδρες ηλικίας άνω των 66 ετών οι οποίοι είχαν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση καταρράκτη στο Οντάριο του Καναδά από το 2002 έως το 2007. Η ανάλυση έδειξε ότι περίπου 7,5% των ασθενών που λάμβαναν υδροχλωρική ταμσουλοσίνη τις δύο προηγούμενες από την επέμβαση εβδομάδες παρουσίασαν σοβαρές επιπλοκές κατά την διάρκεια της επέμβασης, σε σύγκριση με το 2,7% των ασθενών που δεν είχαν λάβει το φάρμακο πριν από την επέμβαση. Οι επιπλοκές είναι:
και μπορεί να είναι ακόμη πιο σοβαρές εάν το σύνδρομο δεν γίνει αντιληπτό, κατανοητό ή δεν έχει προβλεφθεί. Όλες αυτές οι επιπλοκές είναι επικίνδυνες για την όραση. Μετεγχειρητικά οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάσουν περισσότερο πόνο, μεγαλύτερη περίοδο ανάρρωσης και μικρότερη βελτίωση της όρασης τους συγκριτικά με ασθενείς οι οποίοι υπεβλήθησαν σε επέμβαση καταρράκτη χωρίς επιπλοκές. Αυτό που θα πρέπει να τονισθεί ιδιαιτέρως είναι ότι η σοβαρότητα των επιπλοκών δεν εξαρτάται από το χρόνο χρήσης του φαρμάκου, ούτε και από τις δόσεις που έχουν χορηγηθεί. Αντιθέτως το σύνδρομο μπορεί να εμφανισθεί ακόμα και μετά από μία δόση ή και χρόνια μετά τη διακοπή της θεραπευτικής αγωγής . Πρόληψη Προς αποφυγή επιπλοκών μεγάλη σημασία έχει η ενημέρωση των ιατρών, παθολόγων και ουρολόγων οι οποίοι συνταγογραφούν φάρμακα για τον προστάτη. Ασθενείς οι οποίοι ξεκινούν φαρμακευτική αγωγή θα έπρεπε να παραπεμφθούν για μία οφθαλμολογική εξέταση ώστε εάν υπάρχει αρχή καταρράκτη να προχωρήσουν πρώτα σε αυτή την επέμβαση. Επίσης οι άνδρες άνω των 50 ετών που σκέπτονται να υποβληθούν σε επέμβαση καταρράκτη θα πρέπει να ενημερώσουν το χειρουργό οφθαλμίατρό τους εάν λαμβάνουν ή λάμβαναν στο παρελθόν το φάρμακο και να προσκομίζουν λίστα των φαρμάκων που παίρνουν. Λόγω του ότι η δράση των αλφα-1 αναστολέων παραμένει και μετά τη διακοπή της αγωγής είναι καλό να ερωτούνται οι ασθενείς εάν έχουν ποτέ χρησιμοποιήσει κάποιο από αυτά τα σκευάσματα. Ακόμη οι χειρουργοί «θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για πιθανές τροποποιήσεις στη χειρουργική τεχνική». Σε κάθε περίπτωση η επέμβαση του καταρράκτη σε άτομα με το σύνδρομο IFIS, παραμένει μία άκρως ασφαλής και επιτυχημένη επέμβαση εάν εκτελείται από πεπειραμένους χειρουργούς οι οποίοι έχουν λάβει όλες τις απαραίτητες προφυλάξεις। Πηγή http://health.in.gr/news/article.asp?lngArticleID=164023 |
του ΗΛΙΑ ΚΑΝΤΑΡΟΥ
  |
Iδανικό για κατανάλωση σε φέτες ή σε φρουτοσαλάτες, το καλοκαιρινό αυτό φρούτο ξεχωρίζει για τη γλυκιά γεύση και το μεθυστικό άρωμά του. Με καταγωγή που κρατάει από την Ινδία, την Κίνα, ακόμη και την Αφρική, το συναντάμε στη Μεσόγειο στους πρώτους χριστιανικούς χρόνους ή και πιθανόν λίγο νωρίτερα. Σήμερα, το φρούτο με τη χρυσαφένια όψη καλλιεργείται σε όλες τις ηπείρους, με την Κίνα να διατηρεί τα σκήπτρα στην παραγωγή και χώρες όπως η Ισπανία, η Τουρκία, το Ισραήλ και οι ΗΠΑ να ακολουθούν. Οσον αφορά την Ελλάδα, όπου η συνολική έκταση φτάνει τα 55.000 στρέμματα και η ετήσια παραγωγή περίπου τους 150.000 τόνους, οι μεγαλύτερες καλλιέργειες εντοπίζονται στην Πελοπόννησο και την Κρήτη.
Χρυσαφένια φλούδα
Το πεπόνι (Cucumis melo) αποτελεί ένα από τα βασικά φρούτα της θερινής περιόδου, παρότι την τελευταία εικοσαετία, με την εξάπλωση των θερμοκηπιακών καλλιεργειών και την εμφάνιση των νέων υβριδίων, το βρίσκουμε στην αγορά ακόμη και το χειμώνα. Είναι ετήσιο φυτό της οικογένειας των cucurbitaceae (Κολοκυνθωδών) με έρποντες ή αναρριχώμενους βλαστούς και καρπούς που διαφέρουν σε σχήμα και μέγεθος ανάλογα με την ποικιλία ή το υβρίδιο. Αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει είναι το σχήμα, ο όγκος, το μέγεθος, το χρώμα της φλούδας και της σάρκας, το άρωμα αλλά και η γλυκιά γεύση. Στην αγορά βρίσκουμε πεπόνια σφαιροειδή, ωοειδή ή ελλειπτικά, με επιφάνεια λεία, αυλακωτή ή δικτυωτή, χρώματος κίτρινου, πορτοκαλί, πράσινου ή συνδυασμό αυτών και σάρκα που το χρώμα της μπορεί να είναι λευκό, κίτρινο, πορτοκαλί ή και πράσινο. Οι ιδανικές θερμοκρασίες για την ανάπτυξή του είναι 25° - 30° C, ενώ ευδοκιμεί σε όλα σχεδόν τα εδάφη.
Ωστόσο, τα πιο γλυκά και αρωματικά πεπόνια είναι αυτά που παράγονται σε ελαφρώς δροσερά μέρη τα οποία είναι πλούσια σε οργανική ουσία. Μέχρι τη δεκαετία του '70 η καλλιέργεια του είδους στην Ελλάδα βασιζόταν σε μεγάλο αριθμό ποικιλιών. Από τις πιο γνωστές ήταν τα πεπόνια Αργους, τα μοσχάτα, τα κανελιά, τα τοπάνια, τα λουτίφια, τα παρδαλά, τα μουλκίου, τα ισπανικά, τα καντλού πρεσκό, οι μάππες, τα «τύπου ανανά», τα μαλτέζικα, τα αυλακωτά, τα πλουμιστά, τα γκρίζα, τα άσπρα, τα ισπανικά, τα καβαγιόν, τα μαργαριτίου, οι κατσάμπες, τα παγγίρια, τα κρεμαστά, τα Καρακατσά, τα σαριά, τα ρασέλια, τα Ιτσίδια, τα κιρκ-αγάτς, τα χασάν-μπέη, τα τοπατάν κ.ά. Μάλιστα, λόγω του ότι οι ποικιλίες διασταυρώνονταν αρκετά εύκολα μεταξύ τους, ο αριθμός τους συνεχώς μεγάλωνε. Σήμερα, δυστυχώς, ένεκα του ότι έχουν επικρατήσει σε ποσοστό 80% - 90% κυρίως τα υβρίδια τύπου Galia -τόσο σε θερμοκήπια όσο και υπαίθρια-, ο μεγαλύτερος αριθμός των ποικιλιών έχει σχεδόν χαθεί. Σε κάποιες άλλες μικρότερες εκτάσεις καλλιεργούνται ακόμα τα πεπόνια του Αργους, τα θρακιώτικα, τα μοσχάτα, τα λουτίφια κ.ά. Εξαιρετικά νόστιμα είναι επίσης τα ξερικά πεπόνια (δεν ποτίζονται συχνά), που, αν και μικρότερα σε μέγεθος, υπερτερούν σε γεύση, αλλά δεν τα βρίσκουμε εύκολα στην αγορά.
 |
Τι πρέπει να προσέχουμε
Αν και η καλλιέργεια του πεπονιού δεν θεωρείται από τις πλέον επιβαρυμένες, παρ' όλα αυτά ο καταναλωτής βρίσκει στην αγορά και βιολογικά. Αυτό όμως που πρέπει να προσέχει όταν τα επιλέγει -συμβατικά ή βιολογικά- είναι να μην είναι πολύ μαλακά ή πολύ άγουρα. Ως δείκτες της σωστής ωρίμασής τους είναι το άρωμα, το χαρακτηριστικό χρώμα της ποικιλίας/υβριδίου και η εύκολη απόσπαση του κοτσανιού (ποδίσκου). Ακόμη, τυχόν σημάδια ή πληγές στη φλούδα τους καθώς και η απουσία του κοτσανιού τους μας προειδοποιούν για πιθανή είσοδο παθογόνων στη σάρκα τους.
Οσον αφορά τη συντήρησή τους, τα πεπόνια διατηρούνται σε εξωτερικούς χώρους σε θερμοκρασίες 7° - 10° C και σχετική υγρασία 90% - 95% για 10 - 20 ημέρες. Ωστόσο, όταν κόβονται σε φέτες, πρέπει να καταναλώνονται αμέσως, διαφορετικά χάνουν τις βιταμίνες τους. Στο οικιακό ψυγείο ένα ώριμο πεπόνι διατηρείται για μερικές μόνο ημέρες, ενώ τα θρακιώτικα, που παράγονται σε θερμοκήπια το χειμώνα, διατηρούνται για 2 - 3 μήνες σε καλά αεριζόμενο και δροσερό χώρο.
Οφέλη για την υγεία
Πλούσιο σε θρεπτικά και αντιοξειδωτικά στοιχεία (περιέχει βιταμίνη C και β-καροτίνη), το πεπόνι έχει μεγάλο αριθμό συστατικών που είναι γνωστό ότι μειώνουν την πίεση του αίματος και τη χοληστερόλη και παράλληλα προστατεύουν από διάφορους τύπους καρκίνου. Ταυτόχρονα, λόγω της μεγάλης ποσότητας νερού που περιέχει, έχει ισχυρή διουρητική δράση. Επίσης, στην πρακτική ιατρική η κατανάλωσή του θεωρείται ότι μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των αιμορροΐδων, των αρθριτικών, των ρευματισμών, στις λιθιάσεις, τις ασθένειες της χολής κ.α.
Πηγή
