Σεπτέμβριος 480 π.Χ
Ο Ξέρξης αφου κατέλαβε τα στενά των Θερμοπυλών βάδισε νότια έχοντας στο πλευρό του τους Θεσσαλούς και Μακεδόνες καθώς και όλες τις φυλές που κατοικούσαν μέχρι την Αττική οι οποίες συνθηκολόγησαν.Μόνο οι Φωκείς αρνήθηκαν να υποταχθούν και κατέφυγαν στον Παρνασσό για να σωθούν.
Ο Περσικός στρατός πέρασε ανεμπόδιστα την Βοιωτία και έφτασε στην Ακρόπολη την οποία υπεράσπιζαν ελάχιστοι Αθηναίοι αφου οι πλειοψηφία των κατοίκων άκουσε την συμβουλή του Θεμιστοκλή και εγκατέλειψε την πόλη καταφεύγοντας άλλοι στην Αίγινα και άλλοι στην Σαλαμίνα.Σε αυτό βοήθησε και η διαβεβαίωση των Σπαρτιατών ότι θα υπερασπίζονταν την πόλη τους.Κάτι όμως που δεν έγινε μιας και οι τελευταίοι προτίμησαν να οχυρωθούν στον Ισθμό της Κορίνθου.
Ετσι αυτοί που απέμειναν ήταν όσοι αρνήθηκαν να φύγουν ή δεν μπορούσαν λογω γηρατειών και είχαν οχυρωθεί στην Ακρόπολη μαζί με τους φροντιστές του ναού.
Οι Πεισιστρατίδες που συνόδευαν τον Ξέρξη φοβούμενοι να μην καταστραφεί ο ιερός χώρος προσπάθησαν να πείσουν τους πολιορκημένους να παραδοθούν χωρίς όμως να τα καταφέρουν με αποτέλεσμα να σφαγιαστούν όλοι και τα κτίρια να λεηλατηθούν. Ταυτόχρονα έφτασε και ο Περσικός στόλος στο Φάληρο.
Στον Ισθμό που ήταν συγκεντρωμένες οι Ελληνικές δυνάμεις έγινε το καθιερωμένο πολεμικό συμβούλιο για να αποφασιστεί το μέρος της μάχης.Οι Πελοπονήσιοι δεν ήθελαν να ναυμαχίσουν στην Σαλαμίνα και υποστήριζαν ότι έπρεπε να αμυνθούν στον Ισθμό.Μάλιστα στις αντιδράσεις του Θεμιστοκλή που φοβόταν ότι θα αφήνονταν στη τύχη τους όσοι Αθηναίοι είχαν καταφύγει στην Σαλαμίνα, ο Κορίνθιος στρατηγός Αδείμαντος τον προσέβαλε λέγοντας του ότι δεν μπορεί να μιλά εφόσον η πατρίδα του κατακτήθηκε.
Οργισμένος ο Θεμιστοκλής τότε απέιλησε ότι ο Αθηναικός στόλος θα έφευγε για την Ιταλία.
Οταν άκουσε αυτό ο Σπαρτιάτης στρατηγός Ευριβιάδης που ήταν και επικεφαλής προσχώρησε στην άποψη του Θεμιστοκλή.
Οι υπόλοιποι όμως Πελοπονήσιοι επανήλθαν αντιτάσοντας την άποψη ότι αν νικηθούν στην Σαλαμίνα θα αποκλειστούν στο νησί και θα καταστραφούν ενω αν νικηθούν στον Ισθμό μπορούν να υποχωρήσουν και να συνεχίσουν τον αγώνα,άποψη που άρχισε να μεταβάλει την γνώμη του Ευρυβιάδη.
Σε αυτή την δύσκολη στιγμή ο Θεμιστοκλής για να σώσει την κατάσταση κατέφυγε σε ένα τέχνασμα.Έστειλε στο Ξέρξη ένα δούλο ονόματι Σίκιννο να του μεταφέρει ότι ο Αθηναίος στρατηγός που του είναι αφοσιωμένος λεει ότι τώρα πρέπει να επιτεθείς που οι Ελληνες φιλονικούν και να τους καταστρέψει εύκολα.Το τέχνασμα πέτυχε και ο Περσικός στόλος απέκλεισε την Ψυττάλεια μην επιτρέποντας πλέον στον Ελληνικό στόλο να υποχωρήσει.
Η υπεροχή του περσικού στόλου ήταν υπέρογκη κατά τον Αισχύλο που ήταν και αυτόπτης μάρτυρας,ο Περσικός στόλος είχε δύναμη 1207 τριήρεις με 250.000-300.000 άνδρες ενω ο Ελληνικός 310 με 70.000-80.000 άνδρες απο αυτές οι 200 τριήρεις ήταν των Αθηναίων.
Αξίζει να πούμε ότι υπήρχαν και 4 τριήρεις απο την Νάξο οι οποίες εστάλησαν ως βοήθεια του περσικού στόλου αλλα οι πλοίαρχοι τους τα έφεραν στην Σαλαμίνα για να πολεμήσουν στο πλευρό των υπόλοιπών Ελλήνων.
Ο ελληνικός στόλος παρατάχθηκε σε μια γραμμή στα σημερινά Αμπελάκια έχοντας πισω του το ολιγάριθμο πεζικό γιατί οι περισσότεροι φιλούσαν τον ισθμό.
Ο πολυάριθμος περσικός στόλος παρατάχτηκε σε 3 σειρές ενω στην Αττική παραλία βρισκόταν το πεζικό με το Ξέρξη να παρακολουθεί απο το όρος Αιγάλεω.
Την τιμητική δεξιά πλευρά της ελληνικής παράταξης κατέλαβε ο Ευρυβιάδης σαν αρχηγός του στόλου έχοντας μαζί του τις μοίρες της Σπάρτης,Κορίνθου,Αίγινας και Μεγάρων.
Απέναντι τους είχαν τους Κάρες και τους Ιωνες.
Στο κέντρο παρατάχτηκαν οι Επιδάυριοι,Αμβρακιώτες,Ερετριείς,Τροζήνιοι,Ερμιονείς,Λευκάδιοι,Στυρείς,Κύθνιοι,Νάξιοι και οι Σικυώνιοι έχοντας απέναντι τους Πάμφυλους,Λύκιους,Κίλικες και Κύπριους.
Την αριστερή πτέρυγα ανέλαβαν οι Αθηναίοι και είχαν να πολεμήσουν με τους Φοίνικες και τους Αιγύπτιους.
Ο χρησμός της Πυθίας που μιλούσε για νίκη στην Σαλαμίνα ενέπνευσε όλους τους Ελληνες αλλα την στιγμή που συμπλυρώνονταν η ελληνική παράταξη κατέφθασε ενα μια Αιγινιακή τριήρεις που μετέφερε την εικόνα των Αιακιδών και η άφιξη μέσα αποτον εχθρικό στόλο θεωρήθηκε καλός οιωνός.Αλλωστε οι Ελληνες πλέον γνώριζαν ότι αν νικηθούν δεν υπήρχε αυριο και αυτό τους έκανε ασυναγώνιστους.
Το Ελληνικό σχέδιο ήταν να παρασύρουν τον εχθρό μεσα στο στενό λιμάνι της Σαλαμίνας ενω των Περσών το αντίθετο.
Ξαφνικά όμως αντήχησε πρώτος ο παιάνας των Ελλήνων και σήμανε η σάλπιγγα του Ευρυβιάδη την εφοδο φωνάζοντας στα πληρώματα "ΕΜΠΡΟΣ ΠΑΙΔΕΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΩΖΕΤΕ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ".
Αλλά αφού προχώρησαν λίγο αντήχησαν οι σάλπιγγες των βαρβάρων και βγήκαν τα περσικά πλοία προχωρόντας.Τότε τα ελληνικά πληρώματα για να παρασύρουν τον εχθρό χωρίς να στρέψουν τις πλάτες άρχισαν να κωπηλατούν προς τα πίσω μέχρις την στιγμή που ακούστηκε η φωνή "ω δαιμόνιοι μέχρι τίνος την πρύμνην ανακρούεσθε" και τότε απο την αριστερή πτέρυγα που βρίσκονταν οι Αθηναίοι ο αδερφός του Αισχύλου Αμεινίας άρχισε να κωπηλατεί προς τα εμπρός πέφτοντας με ορμή πάνω στους Φοίνικες ακολούθησε το πλοίο απο την Αίγινα που μετέφερε την ιερή εικόνα και ο Νάξιος Δημόκριτος.
Η μάχη τότε γενικεύτηκε και για πολύ χρονικό διάστημα ήταν αμφίροπη καθώς οι Πέρσες πολεμούσαν με θάρρος και τα ιωνικά πληρώματα παρόλες τις πατριωτικές παραινέσεις του Θεμιστοκλή προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στην δεξιά ελληνική πτέρυγα ειδικά οι Σάμιοι που κυρίευσαν πολλές πελοποννησιακές τριήρεις.
Πρώτοι άρχισαν να υπερισχύουν οι Αθηναίοι αφου ο Θεμιστοκλής κατάφερε να κόψει στη μέση την παράταξη των Φοινίκων και να ρίξει κάποια πλοία τους στην στεριά αναγκάζοντας τα υπόλοιπα να συμπτυχθούν στο κέντρο μη μπορώντας όμως να τα κυριεύσει επειδή πίσω τους βρισκόταν το περσικό πεζικό στράφηκε προς το κέντρο της περσικής παράταξης.
Για ένα διάστημα οι Κύπριοι και οι Κίλικες άντεχαν στις ελληνικές επιθέσεις όμως σκοτώθηκε ο βασιλιάς Συέννεσις και το εχθρικό κέντρο άρχισε να υποχωρεί.Με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο μέρος πλεόν του περσικού στρατού στριμώχτηκε στην είσοδο του πορθμού του Πειραιά.
Οι Ιωνες και οι Κάρες συνέχιζαν να πολεμούν εδώ με τους Αιγινίτες και τους άλλους Δωριείς όμως πίσω τους υπήρχε χάος καθώς πολλά πλοία κυνηγημένα απο τους Αθηναίους εξώκιλαν και άλλα προσπαθούσαν να διαφύγουν προς το Φάληρο με αποτέλεσμα να ανατρέπουν την τάξη των Ιωνικών και Καρικών πλοίων που μη μπορώντας να κινηθούν ελεύθερα άρχισαν να κτυπιούνται μεταξύ τους.
Οι Αθηναίοι πλέον αφού ενώθηκαν με τους Αιγινίτες έκαναν έφοδο στην αριστερή περσική πλευρά με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο αδελφός του Ξέρξη Αριαβίγνης.Το νεκρό σώμα του πρόλαβε και περισυνέλεξε η Αρτεμισία βασίλισσα της Αλικαρνασσού την οποία οι Ελληνες είχαν επικυρήξει με 1.000 δρχ επειδή θεωρούσαν προσβολή μια γυναίκα να εκστρατεύση εναντίον τους.Η Αρτεμισία όμως αφού πολέμησε γενναία για να γλυτώσει εμβόλισε περσικό πλοίο ωστε να μπερδέψει τα ελληνικά που την κατεδίωκαν πράγμα που το κατάφερε.
Η περσική παράταξη πλέον ήταν υπο κατάρευση και οι βάρβαροι άρχισαν να αποσύρονται τοσο βιαστικά που εγκατέλειψαν την φρουρά στην Ψυττάλεια την οποία εξόντωσε ο Αριστείδης που αποβιβάστηκε το ίδιο βραδυ.
Η επόμενη μέρα βρήκε τους Ελληνες θριαμβευτές έχοντας χάσει 40 πλοία ενω οι Πέρσες 200.
Ο Ξέρξης φοβούμενος μήπως καταστραφεί ο στόλος του ολοσχερώς και οι Ελληνες καταστρέψουν τις γέφυρες στον Ελήσποντο αποφάσισε να γυρίση πίσω.Ετσι φεύγοντας απο την Αττική έφτασε στην Θεσσαλία όπου άφησε το Μαρδόνιο με 300.000 άνδρες να συνεχίση το έργο του και συνέχισε προς τον Ελλήσποντο όπου βρήκε τις γέφυρες κατεστραμένες απο τρικυμία.Ετσι έφτασε νικημένος και ταπεινωμένος στις Σάρδεις μεταφέροντας τα υπολείματα του στρατού που στο μεταξύ απο την πείνα και τις αρρώστιες είχε αποδεκατιστεί μετα απο 8 ολόκληρους μήνες.
Πηγή
http://protesilaos.blogspot.com/