Του Ντινου Κιουση
Η πρώτη μου επίσκεψη στην Αράχωβα ήταν στα μέσα της δεκαετίας του '70, έναν χρόνο πριν ολοκληρωθεί η κατασκευή του Χιονοδρομικού Κέντρου στο Παρνασσό. Θυμάμαι μια μικρή πόλη τόσο όμορφη όσο το μπρούσκο κρασί της και τα πολύχρωμα υφαντά της. Τότε, από ό,τι μου είχαν πει, υπήρχαν 700 αργαλειοί που δούλευαν στα σπίτια και έφτιαχναν χαλιά, καρπίτια, ντιβανοσκεπάσματα και γυναικεία φορέματα εξαιρετικής ποιότητος και τέχνης. Στα στενά σοκάκια, τα παράθυρα και τα μπαλκόνια ήταν στολισμένα με βασιλικούς, λεβάντες γαρίφαλα, γεράνια και κάθε λογής λουλούδια, ενώ στα διάφορα μαγαζιά έβλεπες κρεμασμένα λουκάνικα και κεφαλάκια φορμαέλλας ή φρουμαέλλας κατά την ντοπιολαλιά.
Το σκηνικό συμπλήρωναν διάφορες βρύσες απ' όπου έτρεχε κρυστάλλινο νερό από τον Παρνασσό. Είχε αρκετό τουρισμό, αλλά η μεγάλη πλειοψηφία ήταν περαστικοί επισκέπτες για τους Δελφούς. Τότε της είχε δοθεί το προσωνύμιο «Τυρόλο της Ρούμελης». Μετά έγινε το Χιονοδρομικό Κέντρο και η όμορφη πολιτειούλα έγινε ένας αυτοτελής προορισμός με κάποιο βέβαια κόστος στην γραφικότητα κι αν θέλετε και στην αυθεντικότητα των ανθρώπων. Εξακολουθεί να είναι γραφική και όμορφη, αλλά νομίζω πως έπαψε να είναι το «Τυρόλο της Ρούμελης» και έγινε η «Μύκονος του χειμώνα» με άφθονες ταβέρνες, εστιατόρια, μπαρ, καφετέριες, ξενώνες και ξενοδοχεία. Στα «ατού» της, το ότι είναι ένας πολύ κοντινός προορισμός, μιας κι απέχει μόνον 158 χλμ. από την Αθήνα.
Είναι κτισμένη σε ύψος 940 μ., βρίσκεται στη μέση σχεδόν 2 προομηρικών πόλεων της Ανεμώρειας και της Κυπαρίσσου. Η Ανεμώρεια βρισκόταν στη θέση μεταξύ του σημερινού νεκροταφείου και της τοποθεσίας «Ελένη», κάτω από τον Κατοπτήριο βράχο. Στα Ομηρικά Χρόνια ήταν μία από τις επίσημες οκτώ φωκικές πόλεις. Είχε μακρύ τείχος, ναό που ανακάλυψε το 1874 ο Αραχωβίτης ιστορικός Γ. Κρέμος και βωμό των Ανέμων. Λιγοστά ερείπια της βλέπουμε σήμερα στη δυτική πλευρά της Αράχωβας. Η Κυπάρισσος βρισκόταν ανατολικά, κοντά στην τοποθεσία «Πάνια». Και οι δύο πόλεις έλαβαν μέρος στον Τρωικό Πόλεμο με αρχηγούς τον Επίστροφο και τον Σχεδία. Στους νεώτερους χρόνους, αλλά άγνωστο πότε, ξεφύτρωσε κάτω από τον απότομο βράχο του Κατοπτηρίου, ένα μικρό χωριό με το όνομα Πετρίτης. Αυτό το χωριό είναι η σημερινή Αράχωβα.
Για τους βυζαντινούς χρόνους και τα χρόνια της Φραγκοκρατίας δεν γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα. Κάποια ελάχιστα γράφουν οι περιηγητές στα τέλη του 17ου αιώνα. Τότε η Αράχωβα ήταν ένα χωριό με 500 κατοίκους. Στην Επανάσταση του '21 η Αράχωβα συνδέθηκε με τον Καραϊσκάκη. Στις δασωμένες πλαγιές της στις 24 Νοεμβρίου του 1826 ο Καραϊσκάκης κατατρόπωσε τη στρατιά του Μουσταφά μπέη και απελευθέρωσε την Ανατολική Στερεά.
Τι να δείτε
Το σπήλαιο Κωρύκειον Αντρον στο Λιβάδι Παρνασσού. Μια σπηλιά με πολύχρωμους σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Ενα θέαμα πραγματικά φαντασμαγορικό. Οι ντόπιοι το έλεγαν «Σαρανταύλι», δηλαδή με σαράντα αυλές (θαλάμους).
Αν είστε προσεκτικοί αξίζει να επισκεφθείτε τον νοτιότερο παγετώνα της Ευρώπης, το Επτάστομο που βρίσκεται σε υπόγειο σπήλαιο-βάραθρο. Εννοώ να τον επισκεφθείτε για να τον δείτε από ψηλά. Ο Παγετώνας βρίσκεται μέσα στο σπήλαιο που έχει 7 εισόδους, όλες βάραθρα.
Με έδρα την Αράχωβα ακόμα μπορείτε να κάνετε μικρές εξορμήσεις στο Γαλαξίδι, την Ιτέα, τους Δελφούς και την Αμφισσα ή μπορείτε να πάτε για σκι στο Χιονοδρομικό Κέντρο που λειτουργεί από τον Δεκέμβριο ώς τις αρχές Μαΐου.
Χρήσιμες πληροφορίες
Πώς θα πάτε:
Με Ι.Χ. από την Εθνική Οδό Αθηνών - Λαμίας, μετά την Υλίκη στρίβουμε για Κάστρο-Ορχομενό-Λιβαδειά. Ο δρόμος οδηγεί στον περιφερειακό της Λιβαδειάς. Εκεί στρίβουμε αριστερά για Αράχωβα-Δελφούς, ενώ δεξιά είναι Δαύλεια-Αμφίκλεια-Πολύδροσο.
Πηγήhttp://trans.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_taxgreece_1_15/03/2010_328372