Το Μάτσου Πίτσου μοιάζει λίγο με τη Μόνα Λίζα, λέει ο δημοσιογράφος των «New York Times», που περιγράφει την πρώτη επίσκεψή του στη «χαμένη» πόλη των Ινκας: όσες φωτογραφίες κι αν έχει δει κανείς, το συναίσθημα όταν την επισκέπτεται είναι ανώτερο των προσδοκιών.
Στις 24 Ιουλίου, η πιο μυστηριώδης και εντυπωσιακή πόλη του αρχαίου πολιτισμού της Κεντρικής Αμερικής συμπληρώνει 100 χρόνια από την ημέρα που την ανακάλυψε ο Χίραμ Μπίνχαμ, ο νεαρός λέκτορας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ.
Η πόλη των Ινκας επέζησε της ισπανικής κατοχής επειδή έμεινε μακριά από τα μάτια των κατακτητών. Οι περισσότερες αρχαίες πόλεις στο Περού καταστράφηκαν εν μέρει ή ολοκληρωτικά από τους Ισπανούς. Οι ντόπιοι φυσικά γνώριζαν την ύπαρξή της, ο Μπίνχαμ όμως ήταν ο πρώτος Δυτικός που αντίκρυσε τα μεγαλοπρεπή και καλά διατηρημένα μνημεία της. Νόμιζε μάλιστα, μέχρι τον θάνατό του, ότι ανακάλυψε τη «χαμένη» πόλη Βιλκαμπάμπα στη θέση του Μάτσου Πίτσου. Στην πραγματικότητα, την πόλη αυτή τη βρήκε λίγο μακρύτερα, όμως δεν αναγνώρισε ποτέ τη διαφορά. Στο ίδιο ταξίδι, ο Μπίνχαμ ανακάλυψε και τη δεύτερη «χαμένη» πόλη των Ινκας, τη Βίτκος.
Τον Ιούλιο του 1911, ένας ντόπιος οδήγησε τον Μπίνχαμ στο όρος Μάτσου Πίτσου, όπου σε ένα οροπέδιο, σε ύψος 610 μέτρων, βρίσκονταν τα ερείπια της πόλης. Μέχρι σήμερα, οι αρχαιολόγοι που εξακολουθούν να πραγματοποιούν ανασκαφές στα όριά της δεν γνωρίζουν το όνομα που της είχαν δώσει οι δημιουργοί της.
Δεν έχουν αποκωδικοποιήσει επίσης τον ρόλο της πόλης στην ιστορία της αυτοκρατορίας. Γι' αυτό, έχουν διατυπώσει διάφορες θεωρίες: ήταν το καλοκαιρινό θέρετρο του αυτοκράτορα, θρησκευτικό κέντρο ή κομβικό φρούριο, απόρθητο λόγω της προνομιακής τοποθεσίας του; Οι έρευνες συνεχίζονται πυρετωδώς και οι αρχαιολόγοι ελπίζουν πως μια μέρα θα βρουν την απάντηση.
Στο μεταξύ, το Περού έχει και άλλον λόγο να γιορτάζει: έπειτα από πολυετή δικαστική διαμάχη με το Πανεπιστήμιο του Γέιλ, φέτος άρχισε η επιστροφή των δεκάδων χιλιάδων αντικειμένων που είχαν μεταφερθεί από το Μάτσου Πίτσου στην Αμερική, από το 1912 έως το 1916, για μελέτη και συντήρηση. Υπολογίζεται πως είναι περισσότερα από 46.000 αντικείμενα. Η επιστροφή τους στα πάτρια εδάφη θα ολοκληρωθεί το 2012.
Ελευθεριάδου Εύη, Κρίκης Στέφανος
Πηγή
http://www.tanea.gr/kosmos/article/?aid=4642844