Η ζωή μετά τον Θάνατο από την αρχαιότητα έως σήμερα

Η ζωή μετά το θάνατο είναι ένα θέμα που δεν έπαψε να απασχολεί τους ανθρώπους από την αρχαιότητα έως και σήμερα. Χιλιάδες άνθρωποι είναι αυτοί που πιστεύουν ότι μετά το θάνατο τους περιμένει μία νέα ζωή που θα ζούνε κοντά στους αγαπημένους τους. Σε αυτό το θέμα θα δούμε την ζωή μετά το θάνατο ως φαινόμενο όπως το αντιμετώπιζαν οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι, ο Χριστιανισμός, αλλά και οι σύγχρονοι επιστήμονες.

 

Η ζωή μετά τον θάνατο στο Σωκράτη

Ο θάνατος του Σωκράτη είναι ένα ιδιαίτερης σημασίας γεγονός το οποίο χάραξε στις ψυχές των φιλοσόφων την ελπίδα ότι μπορεί να υπάρξει αιωνιότητα. Αρκετά μεγάλο ενδιαφέρον υπάρχει στο ότι ο Σωκράτης μπορούσε αν ήθελε να δραπετεύσει από το δωμάτιο που τον είχαν φυλακίσει όμως δεν το έκανε γιατί πίστευε στην έννοια της δικαιοσύνης. Είχε μάλιστα όσο χρόνο ήθελε μέχρι να επιστρέψει το ιερό πλοίο από τη Δήλο και να επιτραπεί να εκτελεσθεί - για την ακρίβεια περισσότερο 40 μέρες. Ο μαθητές του προσπαθούσαν με επιμονή να τον μεταπείσουν με κάθε είδους επιχείρημα ότι ο θάνατος του θα ήταν ανώφελος και ήθελαν να τον φυγαδεύσουν όμως ο Σωκράτης δεν ήθελα να δώσει την ικανοποίηση στους κατήγορους του να βλέπουνε τον Σωκράτη να γυρίζει την πλάτη σε όλα όσα είχε διδάξει. Ανάμεσα στις διδαχές του ήταν και αυτή της ζωής μετά θάνατον - της μέλλουσας ζωής ανάμεσα στους δίκαιους. 

Ο Κρίτωνας μέχρι και το τελευταίο πρωί όταν έφτασε το καράβι από τη Δήλο είχε προσπαθήσει να τον μεταπείσει όμως ο Σωκράτης ήταν ανένδοτος. Λίγες ώρες πριν πιει το κώνειο όλοι μαζί οι φίλοι και μαθητές του με δάκρυα πηγαίνουν να συναντήσουν τον μεγάλο διδάσκαλο τους. 

Με έκπληξη οι μαθητές διαπιστώνουν ότι ο Σωκράτης τους αντιμετωπίζει ήρεμος και γαλήνιος. Τους αποκαλύπτει για άλλη μία φορά ότι μετά τον θάνατο ο δίκαιος άνθρωπος πηγαίνει μαζί με του «αγαθούς» κυρίους του άλλου κόσμου. Ο Σωκράτης είχε την πεποίθηση ότι σε κάθε άνθρωπο τυχαίνει ένας άγγελος όσο είναι στη ζωή ο οποίος τον οδηγεί μετά θάνατο στην κατοικία του Άδη. Μας λέει επίσης με την διήγηση ενός μύθου ότι οι ψυχές που έζησαν ανόσια «πετάγονται στον Πυριφλεγέθοντα ποταμό»  ενώ όσοι λήγουν μόνοι τους τη ζωή τους έχουν να υποστούν τιμωρίες. Σας θυμίζουν όλα αυτά κάτι ; Ο Σωκράτης είχε τις ίδιες ιδέες για την μετά θάνατο ζωή που έχουμε όλοι οι Χριστιανοί σήμερα.  

Ο Σωκράτης καλείται για μία τελευταία φορά να υπερασπιστεί τα πιστεύω του στους ίδιους τους μαθητές του οι οποίοι αρνούνται να δεχθούν ότι σε λίγες ώρες ο Σωκράτης θα είναι νεκρός.  Αμφιβάλουν ότι η ψυχή είναι αιώνια και προσπαθούν να του υποβάλουν αντεπιχειρήματα. Η ψυχή για τον Σωκράτη είναι όμοια με το θείον και αθάνατο και νοητό και αδιάλυτη και είναι η αιτία της ζωής στο σώμα το οποίο είναι υλικό, ανθρώπινο και θνητό και διαλυτό και μεταβλητό. Ο Σωκράτης υποστηρίζει ότι οι ψυχές που δεν έχουν επιτύχει να διαχωριστούν από το θνητό στοιχείο εν ζωή, βαραίνουν από τις ακαθαρσίες και τα μιάσματα και κατά την έξοδο τους από το σώμα δεν επιτυγχάνουν να φτάσουν το αιώνιο και το Θείο αλλά πέφτουν «δεμένες» από το πάθος, δηλαδή τις ανώφελες επιθυμίες. Ο φιλόσοφος όμως , γινόμενος ένα με την αλήθεια μετέχει στις αιώνιες ιδέες και εισέρχεται στην αιώνια ζωή. Οι ομοιότητες με το Χριστιανικό δόγμα είναι τρομακτικά όμοιες, μόνο που αυτή η συζήτηση συμβαίνει περίπου το τέταρτο αιώνα π.Χ... 

Ο Σωκράτης πίνει το δηλητήριο

Οι μαθητές αρχίζουν να νιώθουν ανάμεικτα συναισθήματα λύπης και χαράς έως ότου καταφθάνει η ώρα να πιει ο Σωκράτης το δηλητήριο κώνειο. Οι γυναίκα και τα παιδιά του έχουν ήδη απομακρυνθεί με κραυγές δακρύων. Ο Φαίδων αφήνει τα δάκρυα του να κυλήσουν. Ο Κρίτων αδυνατεί να κρατηθεί και απομακρύνεται να κλάψει. Ο Απολλόδωρος ξεσπάει σε λυγμούς. Ο Σωκράτης τότε τους επαναφέρει λέγοντας «Τι είναι αυτά όπου κάμνετε, παράξενοι άνθρωποι; Αλλ' εγώ προ πάντων δι' αυτήν την αιτίαν (δηλαδή διά να μη  κλαίουν) έδιωξα τας γυναίκας, διά να μη κάμνουν τοιαύτα σφάλματα· διότι έχω ακούσει ότι πρέπει κανείς να ξεψυχά εν τω μέσω καλών λόγων. Αλλά ησυχάσατε, παρακαλώ, και δείξατε γενναιότητα». Ο Σωκράτης έχει ήδη πιει το δηλητήριο και ο θάνατος του πλέον είναι αναπόφευκτος. Σε σύντομο χρονικό διάστημα αρχίζει να νιώθει ένα βάρος στα κάτω άκρα του. Κάθεται σύμφωνα με τις οδηγίες εκείνου που του έδωσε το δηλητήριο, ο οποίος του εξηγεί πως όταν φτάσει το ψύχος στη καρδιά τότε πλέον θα έχει έρθει το τέλος. 

Προσωπογραφία του Σοφού Σωκράτη

Το σώμα του Σωκράτη αρχίζει να παραλύει και να παγώνει ραγδαία. Ο Σωκράτης παρά το μεγαλείο της διάνοιας του ήταν ένας απλός άνθρωπος σαν κι εμάς. Άφησε πίσω του την γυναίκα του Ξανθίππη, τρία παιδιά, τους μαθητές του και τους φίλους του αλλά και μία τεράστια πνευματική κληρονομιά. Ο Σωκράτης, ο δίκαιος και σοφός δάσκαλος της Αθηναικής Φιλοσοφίας, δεν είχε απλά ξεψυχήσει, αλλά είχε γίνει ένα σύμβολο πνευματικής ελευθερίας δια της φιλοσοφίας. Ένας μάρτυρας που έδωσε όλη την ζωή του στην αναζήτηση της αλήθειας, την αποκάλυψη του δίκαιου, του αγαθού της αρετής και της σοφίας.

Ο Σωκράτης δεν πίστευε στην μέλλουσα ζωή τυχαία. Ο λόγος του βεβαιώνει ότι κάτι είχε δει , αλλιώς δεν εξηγείται.Τι θα μπορούσε να είχε δει ο Σωκράτης ώστε να πιστεύει στην μεταθανάτιο ζωή; Αν δεχτούμε ότι ισχύει η μεταθανάτιο ζωή τότε ο Σωκράτης πέτυχε να ταξιδέψει στην "Χώρα των Μακάρων"; Ο μόνος τρόπος να απαντήσουμε σε αυτά είναι να δούμε τα πράγματα από την πλευρά του Χριστιανικού μηνύματος.

Η ζωή μετά τον θάνατο στον Χριστιανισμό 

Στην Ορθοδοξία δεν τίθεται καμία αμφιβολία ότι υπάρχει ζωή μετά τον θάνατο αφού είναι κεντρικό δόγμα της πίστης ότι η ψυχή μετά θάνατο χωρίζεται από το σώμα και πηγαίνει στον Άδη. Η ψυχή μετά τον θάνατο λέει «τι έκανα;», κλαίει και οδύρεται και λέει «τι έκανα;». Η ψυχή, όταν βγει από το σώμα, κινείται, βλέπει, αντιλαμβάνεται με μια ασύλληπτη ταχύτητα. Η προσευχή και τα μνημόσυνα είναι για τους κεκοιμημένους. Αυτοί ζητούν βοήθεια, αλλά δεν μπορούν να βοηθήσουν τον εαυτό τους. Όσοι βρί­σκονται στον Άδη μόνον ένα πράγμα θα ήθελαν από τον Χριστό: να ζήσουν πέντε λεπτά, για να μετανοή­σουν. Όσοι ζουν, έχουν περιθώρια μετανοίας, ενώ οι κεκοιμημένοι δεν μπορούν πια μό­νοι τους να καλυτερεύσουν την θέση τους, αλλά περι­μένουν από μας βοήθεια. Γι' αυτό στον Χριστιανισμό υπάρχει η πεποίθηση ότι μπορούν να βοηθηθούν με την προσευχή μέχρι να γίνει η Δευτέρα Παρουσία. Ο Θεός κατά τις λαϊκές δοξασίες συγκινείται περισσότερο από όταν κάνουμε προσευχή για τους κεκοιμημένους παρά για τους ζώντες. Στον γέροντα Παΐσιο ήρθε μια μέρα κάποιος και είπε «Γέροντα, δεν έκανα προσευχή για κάποιον γνωστό μου κεκοιμημένο και μου παρουσιά­σθηκε στον ύπνο μου. «Είκοσι μέρες, μου είπε, έχεις να με βοηθήσεις με ξέχασες και υποφέρω». Πράγματι, μου λέει, εδώ και είκοσι μέρες είχα ξεχασθεί με διάφορες μέριμνες και ούτε για τον εαυτό μου δεν προσευχό­μουν». Σύμφωνα με την παράδοση της εκκλησίας η ημέρα που δικαιούνται οι κεκοιμημένοι μετά τον θάνατο τους είναι το Σάββατο. Μας ακολουθούν σε όλη τη ζωή μας, νιώθουν χαρά, όταν ένας απόγονός τους είναι κοντά στον Θεό, υποφέρουν όταν ήμαστε σε λάθος δρόμο. Οι Άγιοι από την άλλη έχουν υπ όψιν τους την θεία ανταμοιβή που θα λάβουν όσοι άνθρωποι βασανί­ζονται σ' αυτήν την ζωή και αυτό τους κάνει να χαίρονται. Όσο δηλαδή βα­σανίζονται εδώ οι άνθρωποι (από τα δεινά της πνευματικής οδού), τόσο τους αποταμιεύει εκεί ουράνιο μισθό. Η ζωή εξαγνίζεται όταν ο άνθρωπος εργασθεί τις εντολές του Θεού, κάνη δουλειά στον εαυτό του και καθαρισθεί  από τα πάθη, τότε ο νους φωτίζεται, φθάνει σε ύψος θεωρίας, και η ψυχή λαμπρύνεται και γίνεται όπως ήταν πριν από την πτώση των Πρωτοπλάστων. Σε τέτοια κατάσταση θα βρίσκεται μετά την ανάσταση των νεκρών. Μπορεί όμως ο άνθρωπος να δη την ανάσταση της ψυχής του πριν από την κοινή ανάσταση, αν καθαρισθεί τελείως από τα πάθη. Το σώμα του τότε θα είναι αγγελικό, άυλο, και δεν θα νοιάζεται για τροφή υλική. Το σώμα του νεκρού αφού διαχωριστεί από τη ψυχή λέγεται «λεί­ψανο» ενώ η ψυχή φεύγει στον Ουρανό.στον Παράδεισο «ουκ εστί πόνος...» αλλά «Εν εκείνη τη ημέρα απολούνται πάντες οι διαλογισμοί αυτού» λέει ο Ψαλμωδός. Ο καθένας βλέπει την δόξα του Θεού ανάλογα με την καθαρότητα των οφθαλμών της ψυχής του. Η ορατότητα όμως δεν θα καθορισθεί από τον Θεό, άλλα θα εξαρτηθεί από την δική του κα­θαρότητα.  Τον Πα­ράδεισο και την κόλαση τα ζει η ψυχή μας σε έναν βαθμό και από αυτήν την ζωή, ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Όταν κάποιος έχει τύψεις συνειδήσεως και νιώθει φόβο, ταραχή, άγχος, απελπισία, η είναι κυριευμένος από μίσος, από φθόνο κλπ., τότε ζει την πρόγευση της κόλασης. Όταν μέσα του υπάρχει αγάπη, χαρά, ειρήνη, πραότητα, καλοσύνη κλπ., τότε ζει την πρόγευση του Παρά­δεισου. Όλη η βάση είναι η ψυχή, γιατί αυτή είναι που αισθάνεται και την χαρά και τον πόνο.

Η ζωή μετά τον θάνατο στην επιστήμη 

Σύμφωνα με τις επιστημονικές αναφορές που έχουν γίνει σε νοσοκομεία από ανθρώπους που έχουν πεθάνει και επανέλθει έχει παρατηρηθεί ότι κατά την μετάβαση από την ζωή στον θάνατο ο άνθρωπος νιώθει ότι αιωρείται.Χαρακτηριστική εμπειρία είναι το φωτεινό λευκό τούνελ. Η πλειονότητα των περιγραφών των ατόμων που έζησαν μια επιθανάτια εμπειρία έχουν κοινά στοιχεία. Οι περισσότεροι αναφέρουν πως είδαν ένα τούνελ μέσα από το οποίο έβγαινε μια λάμψη που συνεχώς τους προσέγγιζε. Κανένας δεν ένοιωθε πόνο ή κάποιου είδους διστακτικότητα όπως θα ένιωθε ένας άνθρωπος σε ένα αληθινό σκοτεινό τούνελ. Σύμφωνα με τις αναφορές όσων επέστρεψαν από το ταξίδι τους ορισμένοι συναντήθηκαν με αγαπημένα πρόσωπα που δεν βρίσκονται πλέον στη ζωή. Άλλοι άκουσαν μια φωνή γλυκιά και ήρεμη να τους καλεί να πλησιάσουν προς την φωτεινή πύλη. Αρκετοί επίσης ένιωσαν να αιωροούνται πάνω από το σώμα τους βλέποντας τις προσπάθειες διάσωσής τους. Με λεπτομέρειες διηγούνται τις συζητήσεις των διασωστών σε τόπους τροχαίων ατυχημάτων ή τις υπερπροσπάθειες των γιατρών και νοσηλευτών πάνω από το χειρουργικό κρεβάτι για να τους επαναφέρουν στη ζωή. Στην πλειονότητα τους θεωρούν πως αυτή η μικρή γεύση της μετάβασης από τη ζωή στο θάνατο υπήρξε η πιο όμορφη εμπειρία που έχουν ζήσει και η οποία άλλαξε εκ βάθρων τον τρόπο σκέψης τους.

Υπάρχει λογική εξήγηση για την εμπειρία της ζωής μετά τον θάνατο;

Σύμφωνα με τον Κέβιν Νέλσον που είναι καθηγητής νευρολογίας του Πανεπιστημίου του Κεντάκι με περισσότερα από 30 χρόνια εμπειρίας στην ζωή μετά το θάνατο, υπάρχει μία σχέση ανάμεσα στη κατάσταση ΡΕΜ στην οποία βρίσκεται κάποιος την ώρα που κοιμάται ή βρίσκεται σε κατάσταση ύπνωσης με τις εμπειρίες ζωής μετά θάνατο. Οι ασθενείς που μελέτησε έπεφταν  σε υπνοπαράλυση με αποτέλεσμα οι περισσότεροι να βίωσαν επιθανάτιες εμπειρίες μετά από εμπειρία λιποθυμίας ή καρδιακό επεισόδιο. Το κοινό στοιχείο που συνδέει τις δύο περιπτώσεις είναι η προσωρινή διακοπή της ροής του αίματος προς τον εγκέφαλο κάτι που μπορεί να προκαλέσει παραισθήσεις λόγω της ελλιπούς οξυγόνωσης του.

Το φως στην άκρη του τούνελ θα μπορούσε να προέλθει από δύο διαφορετικές πηγές. Είτε το φως του χειρουργικού κρεβατιού ή λόγω της μηχανιστικής αντίδρασης του αμφιβληστροειδούς, του οποίου οι νευρώνες λόγω έλλειψης οξυγόνου σταματούν τη λειτουργία τους σχηματίζοντας έτσι την εικόνα-εντύπωση ενός σκοτεινού τούνελ που στην άκρη του υπάρχει φως.

Όσο αναφορά την κίνηση και την έλξη στην πύλη του «Παραδείσου» λέει ότι η περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με τις εξωσωματικές εμπειρίες βρίσκεται ακριβώς δίπλα στην περιοχή που είναι υπεύθυνη για την αίσθηση της κίνησης. Κανονικά, η περιοχή αυτή απενεργοποιείται κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις είναι δυνατό κατά τη διάρκεια της μετάβασης σε κατάσταση ύπνου REM ο εγκέφαλος να λειτουργήσει κατά τρόπο ώστε ο άνθρωπος να βιώσει την αίσθηση της κίνησης.

Τα παραπάνω εξηγούν τα «οράματα» του λευκού φωτός και του τούνελ. Τι γίνεται όμως με τις εμπειρίες της αιώρησης η της αίσθησης απώλειας ζωής;

Σε πολλές περιπτώσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου ΡΕΜ παρουσιάζεται υπνοπαράλυση. Οταν κάποιος βιώνει παράλυση ύπνου έχει την εντύπωση ότι βλέπει όραμα ή όνειρο. Αυτό εξηγεί αρκετές περιγραφές ονείρων στα οποία το άτομο βρίσκεται ξαπλωμένο και ανίκανο να κινηθεί ενώ η κατάσταση μπορεί να επιφέρει και υπναγωγικές παραισθήσεις. Το αίσθημα της αιώρησης μπορεί επίσης να οφείλεται σε ανοξία στη δυσλειτουργία της παρεγκεφαλίδας. Η επιστημονική ομάδα ενός άλλου γιατρού του Δρ Blanke ανακάλυψε τυχαία ότιη αίσθηση της αιώρησης σχετίζεται με χημικές αντιδράσεις στον εγκέφαλο που δημιουργούν εμπειρία παραισθήσεων που γίνεται αντιληπτή ως αληθινή από τον ασθενή. Κατά τη διάρκεια εξέτασης ασθενούς που υπεβλήθη σε τεχνίτες ηλεκτρικές εκκενώσεις στον εγκέφαλο αυτή ένιωσε να αιωρείται λέγοντας στους γιατρούς πως έβλεπε το σώμα της από ψηλά. Όταν οι ηλεκτρικές εκκενώσεις σταμάτησαν είπε πως επέστρεψε στο σώμα της. Η υπερ-λειτουργία ορισμένων αισθητήρων μέσε στον εγκέφαλο δηλαδή μπορούν να προκαλέσουν τέτοια φαινόμενα.

Χαρακτηριστική είναι η εμπειρία ζωής μετά θάνατο μίας από τις ασθενείς του γιατρού σύμφωνα με

την οποία εκείνη ένιωσε να βγαίνει από το σώμα της και να αιωρείται πάνω από το χειρουεγικό κρεβάτι βλέποντας τις υπερπροσπάθειες των γιατρών να τη σώσουν. Στη συνέχεια πέρασε στην αίθουσα αναμονής βλέποντας τον άνδρα της εμφανώς σοκαρισμένο να τηλεφωνεί στη μητέρα της ενώ κατά τη συνάντησή με τον πατέρα της αυτός της είπε ότι θα γεννούσε αγοράκι, κάτι το οποίο ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα. Η ασθενής του είπε στον πατέρα της ο οποίος είχε έρθει να την πάρει ότι έπρεπε να φύγει και να επιστρέψει πίσω να φροντίσει τον άνδρα της και το παιδί της αλλά εκείνος της απάντησε ότι έπρεπε να υπάρχει κάποια σοβαρή αιτία για να της επιτρέψει να γυρίσει πίσω. Δεν φοβόταν καθόλου απλά ήθελα να γυρίσει στο σώμα της για να μην αφήσει το παιδί της. Μετά το επεισόδιο όπως λέει η ίδια επαναθεώρησε όλη τη ζωή της και από αντικοινωνικός κλειστός χαρακτήρας μεταμορφώθηκε σε κοινωνικό άτομο.

«Κάποιος που ψάχνει να βρει λογική εξήγηση απλά χάνει το στόχο. Για όσους έζησαν παρόμοιες εμπειρίες με τη δικιά μου κατανοούν ότι ήταν άκρως αληθινές και είχαν μεγάλη επίδραση στην μετέπειτα ζωή μας. Το να νιώθεις ότι αγγίζεις το θάνατο και επανέρχεσαι στη ζωή σε κάνει καλύτερο άνθρωπο. Οποιοσδήποτε μπορεί να πει ότι έζησα μια παραίσθηση αλλά για εμένα είναι πραγματικότητα» τονίζει.

Ο καθηγητής Νέλσον σημειώνει ότι δεν θέλει να ακυρώσει την πίστη των ανθρώπων για το Θεό αλλά προσπαθεί να εξηγήσει επιστημονικά τα βιώματα τους.
 Πηγή