Αν και οι Μάγια θεωρούσαν την παπάγια ιερό φυτό (σύμβολο του δέντρου της ζωής) πριν από τουλάχιστον 2.500 χρόνια, στην Ελλάδα τη γνωρίσαμε μόλις την τελευταία δεκαετία.Η παπάγια, δέντρο διαδεδομένο και δημοφιλές, συναντάται σ' όλη τη Ν.Α. Ασία, μολονότι έλκει την καταγωγή της από τη Ν. Αμερική.
Αν και δεν είναι εξακριβωμένη η ακριβής καταγωγή της παπάγιας, πιστεύεται ότι κατάγεται από τη τροπική Αμερική, ίσως από το νότιο Μεξικό. Πάντως πρόκειται για πολυταξιδεμένο φυτό αφού σύμφωνα με καταγραφές οι πρώτοι σπόροι του ταξίδεψαν μέσω του Παναμά και της Δομινικανικής Δημοκρατίας πριν το 1525.
Η καλλιέργειά του εξαπλώθηκε γρήγορα σε όλη την Κεντρική και Νότια Αμερική, το Νότιο Μεξικό, τις Μπαχάμες και τις Βερμούδες το 1616. Οι Ισπανοί μετέφεραν σπόρους παπάγιας στις Φιλιππίνες το 1550 και από εκεί το φυτό ταξίδεψε για Ινδία και Μαλαισία. Από την Ινδία το φυτό έφτασε στην Ευρώπη καθώς σπόροι του ταξίδεψαν στη Νάπολη της Ιταλίας το 1626.
Τώρα το φυτό είναι πια συνηθισμένο σε όλο τον Παλιό Κόσμο και στα νησιά του Ειρηνικού κοντά σε περιοχές που έχουν τροπικό κλίμα. Αν και το μεγαλύτερο κέντρο επεξεργασίας παπάγιας βρίσκεται στην Φλόριντα των ΗΠΑ, τα φρούτα έρχονται κυρίως από εισαγωγές. Για πολλές περιοχές η παπάγια αποτελεί σημαντικό προϊόν της αγροτικής τους οικονομίας. Η Χαβάη, το Πουέρτο Ρίκο, η Κούβα και η Κολομβία, συγκαταλέγονται μέσα σ' αυτές. Στον υπόλοιπο κόσμο εκτός από την Ινδία την Μαλαισία τις Φιλιππίνες και την Σριλάνκα σημαντική παραγωγή έχει η Αυστραλία αλλά και η Τροπική και Νότια Αφρική.
Το μυστικό του λουλουδιού
Η παπάγια είναι φυτό γνωστό κυρίως για τους καρπούς του που αποτελούν σημαντική τροφή σε πολλά μέρη του κόσμου. Επίσης είναι γνωστή για τις πάμπολλες φαρμακευτικές της ιδιότητες. Η παπάγια έχει αρσενικά και θηλυκά δέντρα που ανθίζουν και τα δύο αλλά μόνο τα λουλούδια των θηλυκών μετατρέπονται στους γνωστούς μας θρεπτικούς καρπούς. Τα φύλλα της και κυρίως τα λουλούδια της χρησιμοποιούνται στην σαπωνοποιία και την αρωματοποιία. Λέγεται πως η εισπνοή του αρώματος της παπάγιας βοηθάει στην διέγερση κάποιων κρυφών σημείων του εγκεφάλου που μας βοηθούν να αντιμετωπίσουμε με επιτυχία δύσκολα προβλήματα.
Δεν υπάρχει μέρος του φυτού της παπάγιας που να μην χρησιμοποιείται. Η εξάπλωσή της σε τόσα μέρη και σε τόσους λαούς και πολιτισμούς είχε σαν αποτέλεσμα την πλήρη αξιοποίησή της. Όπως αναφέρεται οι Μάγια την είχαν ιερό φυτό και συμβόλιζε γι' αυτούς το "δέντρο της ζωής". Ακόμα και σήμερα συνηθίζεται σε όλες τις τροπικές ή υποτροπικές περιοχές να φυτεύουν παπάγιες στον περίγυρο των σπιτιών. Το "δέντρο της ζωής" είναι ένα σημάδι ασφάλειας για πολλές φτωχές οικογένειες ότι τουλάχιστο δεν θα πεινάσουν.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Η παπάγια (papaya, από τη γλώσσα Καρίμπ μέσω της ισπανικής, είναι ο καρπός του φυτού Carica papaya, του γένους Carica. Αποτελεί ιθαγενές φυτό των τροπικών χωρών της Αμερικής. Καλλιεργούνταν στο Μεξικό πολλούς αιώνες πριν την έλευση των κλασικών μεσοαμερικανικών πολιτισμών. Μερικές φορές καλείται και "δεντροπέπονο" ή "pawpaw," ωστόσο το νοτιοαμερικάνικο pawpaw αποτελεί ένα διαφορετικό είδος, του γένους Asimina.
Πρόκειται για φυτό που μοιάζει με δένδρο. Ο βλαστός του φτάνει σε ύψος τα 5-10 μ. και τα φύλλα του περιορίζονται στην κορυφή του κορμού και είναι διατεταγμένα σε σπείρες. Τα φύλλα είναι μεγάλα και η διάμετρός τους κυμαίνεται από 50-70 εκατοστά. Ο καρπός είναι ώριμος όταν μαλακώσει (όπως το ώριμο αβοκάντο ή και πιο μαλακός) και η φλούδα του έχει χρώμα ώχρας προς πορτοκαλί. Η γεύση του φρούτου προσιδιάζει σε εκείνη του ροδάκινου και του ανανά. Κύριος εχθρός του είναι ένα είδος μύγας, με την ονομασία "Papaya Fruit Fly". To έντομο αυτό μοιάζει με σφήκα και γεννά τα αυγά του στο νεαρό φυτό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι είναι το πρώτο οπωροφόρο δέντρο του οποίου το γονιδίωμα αποκρυπτογραφήθηκε[1]
Καλλιέργεια και χρήσεις
Στη Χαβάη καλλιεργούνται δύο ποικλίες γενετικά τροποποιημένης παπάγιας, η SunUp και η Rainbow, από τη δεκαετία του 1990.[2] Ως το 2004, η μη γενετικά τροποποιημένες και οι βιολογικές παπάγιες επιμολύνθηκαν σε μεγάλο βαθμό από τις γενετικά μεταλλαγμένες ποικιλίες.[3] Πατρίδα της παπάγιας είναι το νότιο Μεξικό, η Κεντρική Αμερική και η βορειότερη Νότια Αμερική. Σήμερα το φυτό καλλιεργείται στις περισσότερες χώρες με τροπικό κλίμα, όπως στη Βραζιλία, την Ινδία, τη Νότια Αφρική, τη Σρι Λάνκα και τις Φιλιππίνες.
Το ώριμο φρούτο τρώγεται συνήθως ωμό, χωρίς τη φλούδα ή τα κουκούτσια. Το άγουρο πράσινο φρούτο μπορεί να φαγωθεί μαγειρεμένο, ειδικά σε κάρι, σαλάτα και σιγοβρασμένο.Τόσο το πράσινο φρούτο όσο και το ώριμο είναι πλούσια σε ένα ένζυμο, που ονομάζεται παπαΐνη. Αυτό είναι πρωτεάση, που έχει τη δυνατότητα να διαλύει τις σκληρές ίνες του κρέατος, κάτι που ανακαλύφθηκε αιώνες πριν από τους αυτόχθονες Αμερικανούς. Διατίθεται σε ταμπλέτες για τη θεραπεία προβλημάτων που αφορούν την πέψη. Η πράσινη παπάγια, ωμή αλλά και μαγειρεμένη, χρησιμοποιείται στην κουζίνα της Ταϊλάνδης.[4]
Η παπαΐνη χρησιμοποιείται από πολλούς κατοίκους των χωρών όπου καλλιεργούνται οι παπάγιες, για τη θεραπεία τραυμάτων από αιχμηρά εργαλεία, για εξανθήματα, τσιμπήματα και εγκαύματα. Χρησιμοποιείται ως φάρμακο σε αλοιφή. Ο Χάρισον Φορντ είχε χρησιμοποιήσει παπαΐνη στην πλάτη του για τη θεραπεία του στη διάρκεια γυρισμάτων της ταινίας από τη σειρά "Ιντιάνα Τζόουνς".[5]
Επίσης, ιατρικές έρευνες σε ζώα επιβεβαίωσαν την αντισυλληπτική και αμβλωτική ιδιότητα του φυτού. Οι σπόροι του επίσης έχουν αντισυλληπτικές ιδιότητες στους αρσενικούς πιθήκους (σε συγκεκριμένο είδος).[6][7]
Οι μαύροι σπόροι είναι εδώδιμοι και έχουν στυφή, πιπεράτη γεύση. Πολλές φορές αλέθονται και χρησιμοποιούνται σε αντικατάσταση του μαυροπίπερου. Σε μερικές περιοχές της Ασίας σιγοψήνουν τα νεαρά φύλλα της παπάγιας και τα τρώνε, όπως το σπανάκι.
Αλλεργίες και παρενέργειες
Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχη κατά τη συγκομιδή, καθώς η παπάγια εκκρίνει ένα υγρό όταν δεν είναι αρκετά ώριμη και αυτό μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό και αλλεργική αντίδραση σε ορισμένα άτομα. Ο καρπός επίσης περιέχει ένα αλκαλοειδές, που λέγεαι καρπαΐνη, και είναι επικίνδυνο σε μεγάλες ποσότητες. Το αλκαλοειδές αυτό περιέχεται επίσης στους σπόρους και στα φύλλα.
Φύλλο παπάγιας (*)
Φαρμακευτική χρήση
Οι Μότσε συχνά απεικόνιζαν παπάγιες στα κεραμικά τους.[8]
* Το ώριμο φρούτο θεραπεύει την τριχοφυτίαση, ενώ οι άγουροι καρποί θεραπεύουν την υπέρταση και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αφροδισιακά.
* Τοπικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο καρπός για επούλωση πληγών στο δέρμα.[1].
* Ο χυμός του φρούτου και ειδικά τα ένζυμα που περιέχει μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση των γαστρεντερικών αερίων.
* Οι σπόροι του είναι αντιφλεγμονώδεις και αναλγητικοί, μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία των πόνων στο στομάχι. αλλά και για μυκητιάσεις[1].
* Τα φύλλα χρησιμοποιούνται ως τονωτικό για την καρδιά, αναλγητικό και για τη θεραπεία του στομαχόπονου.[1].
* Οι ρίζες χρησιμοποιούνται επίσης ως αναλγητικό[2].
Πηγή
http://www.valentine.gr/papaya_gr.phphttp://www.hellenica.de/Biologia/Flora/Papaya.html
