Μετά την καταστροφή στο Πέτα οι δύο πασάδες,Βρυώνης και Κιουταχής,χωρίς να συναντήσουν καμία αντίσταση,έφτασαν στην κοιλάδα του Μεσολογγίου,τον Οκτώβριο του 1822 με 11.000 άνδρες ενώ ο φρούραρχος των Πατρών Γιουσούφ πασάς απέκλεισε την πόλη από τη θάλασσα.Το Μεσολόγγι υπεράσπιζαν ο Μαυροκορδάτος με το Μάρκο Μπότσαρη και 600 άνδρες,οι οποίοι είχαν κατασκευάσει πρόχειρα οχυρωματικά έργα, υπήρχαν δε και 14 πυροβόλα καθώς και τροφές για ένα μήνα. Αν οι Τούρκοι επιχειρούσαν αμέσως έφοδο τότε πολύ πιθανό η πόλη να έπεφτε.
Όμως οι δύο πασάδες έπεσαν σε διχογνωμία,καθώς ο Βρυώνης υποστήριζε ότι οι Έλληνες έπρεπε να εξαναγκαστούν σε παράδοση και να καταλάβουν το φρούριο άθικτο,ο δε Κιουταχής ότι έπρεπε να επιτεθούν. Σε αυτό βοήθησε και η τακτική των Ελλήνων που προσποιήθηκαν ότι θα παραδοθούν προσπαθώντας να κερδίσουν χρόνο και αρχίζοντας διαπραγματεύσεις με την ελπίδα να φτάσουν ενισχύσεις.
Έτσι πέρασε περίπου ένας μήνας και στα μέσα Νοεμβρίου φάνηκε ο ελληνικός στόλος υπό τον Ανδρέα Μιαούλη με 7 υδραίικα και 4 σπετσιώτικα πλοία, ο οποίος διέλυσε τη θαλάσσια πολιορκία και κατάφερε να αποβιβάσει 1.000 Πελοποννήσιους στην πόλη με επικεφαλής τους: Πετρόμπεη,Ζαίμη και Δεληγιάννη. Μετά από την εξέλιξη αυτή οι Έλληνες διέκοψαν τις διαπραγματεύσεις και διεμήνυσαν στον Βρυώνη " αν θέλεις το Μεσολόγγι,έλα να το πάρεις". Οι Τούρκοι χάνοντας πολύτιμο χρόνο αποφάσισαν να επιτεθούν τη νύχτα της 24ης προς 25ης Δεκεμβρίου με την ελπίδα ότι οι Έλληνες λόγω του εορτασμού των Χριστουγέννων θα βρίσκονται οι περισσότεροι στις εκκλησίες και άρα τα τείχη θα ήταν αφύλακτα.
Η φρουρά όμως είχε ειδοποιηθεί περί του τουρκικού σχεδίου από τον Γούναρη,που ήταν από τα Ιωάννινα και δούλευε σαν μισθωτός κυνηγός στην υπηρεσία του Βρυώνη.Έτσι όταν οι καμπάνες στο Μεσολόγγι καλούσαν τους πιστούς στις εκκλησίες,αυτοί έτρεξαν και κατέλαβαν τις θέσεις τους στα τείχη,περιμένοντας τις πυκνές τουρκικές φάλαγγες να πλησιάσουν κοντά και τότε άνοιξαν πυρ, με αποτέλεσμα οι Τούρκοι να τραπούν σε φυγή,αφήνοντας στο πεδίο της μάχης 500 νεκρούς,10 πυροβόλα και 12 σημαίες ενώ οι Έλληνες καθώς ήταν προστατευμένοι από τείχος είχαν μόνο 2 νεκρούς και 2 τραυματίες. Μετά από τη νίκη αυτή οι Έλληνες βγήκαν από την πόλη και άρχισαν να καταδιώκουν τους Τούρκους που δεν υποχωρούσαν πια αλλά έτρεχαν για να σωθούν προσπαθώντας να φτάσουν στην Πρέβεζα.
Η συνεχής καταδίωξη των Μεσολογγιτών καθώς και οι επιδημίες που έπληξαν το στρατόπεδο των Τούρκων λόγω του βαρύ χειμώνα και της έλλειψης τροφών,δεν επέτρεψαν παρά να φτάσουν στην Πρέβεζα ολιγάριθμοι εξαθλιωμένοι άνδρες, το Φεβρουάριο του 1822,δίνοντας τέρμα σε αυτή την πολυάριθμη στρατιά. Σε αυτό επίσης συντέλεσε και η διάβαση του Αχελώου καθώς ήταν φουσκωμένος με αποτέλεσμα εκεί οι Τούρκοι να χάσουν 500 περίπου άνδρες οι οποίοι πνίγηκαν.
Πηγή
http://protesilaos.blogspot.com/
