Αποθέωση ψυχής που πάει να συναντήσει αλλές αποθεωμένες ψυχές απεικονίζουν οι παραστάσεις στα επιστύλια που έχουν ανακαλυφθεί στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης.
Οι παραστάσεις στα επιστύλια που εδώ και πολύ καιρό έχουν βρεθεί αλλά μόλις πρόσφατα αποφάσισε το ΥΠ.ΠΟ να τις φανερώσει στην δημοσιότητα έχουν προκαλέσει πολλά ερωτήματα καθώς γίνονται προσπάθειες αποσυμβιλισμού τους.
Ο Εmpedotimos που ουδείς γνωρίζει την πραγματική του ταυτότητα, αλλά αναγνωριζει τα στέρεα επιχειρήματά του που προδίδουν μεγάλη γνώση του αρχαιλογικού αντικειμένου λέει τα εξής:
Στις 3/12/2014 το ΥΠΠΟ με μια ανακοίνωση του μας παρουσίασε το πρώτο από τα επτά τμήματα των επιστυλίων που όπως είχε ανακοινωθεί έφεραν ζωγραφιστές παραστάσεις.
Συγκεκριμένα η ανακοίνωση του ΥΠΠΟ μας λέει :
"Καθώς προχωρούν οι εργασίες συντήρησης στα επτά μαρμάρινα τμήματα των “επιστυλίων” -ανήκουν στον τρίτο και πιο περίτεχνο χώρο του ταφικού μνημείου, στο λόφο Καστά- αποκαλύπτονται, σταδιακά, παραστάσεις. Διευκρινίζεται ότι η θέση των μαρμάρινων μελών, τα οποία αποτελούν τμήμα θριγκού, φέρουν γραπτό διάκοσμο. Ήσαν τοποθετημένα πάνω από τους ορθοστάτες των τοίχων και κάτω από τις μαρμάρινες δοκούς της οροφής, οι οποίες, όπως έχει ανακοινωθεί, φέρουν, επίσης, γραπτό διάκοσμο, ήτοι μίμηση φατνωμάτων, με εγγεγραμμένους ρόδακες.
Στο ένα από τα τμήματα των “επιστυλίων”, κατά την πρώτη φάση των εργασιών συντήρησης, η οποία βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, διακρίνονται στο κέντρο ζώο, πιθανόν ταύρος και εκατέρωθεν δύο μορφές, εν κινήσει, γυναικεία και ανδρική. Δεξιά της γυναικείας και αριστερά της ανδρικής διακρίνονται υδρίες και φτερωτές μορφές. Η δεξιά φτερωτή μορφή κατευθύνεται προς ένα τριποδικό λέβητα. Σε πολλά σημεία της παράστασης, όπως στο ένδυμα και στην κεφαλή της γυναικείας μορφής, στο ένδυμα της ανδρικής και της φτερωτής μορφής και στον τρίποδα, είναι εμφανή ίχνη από χρώματα κόκκινο, μπλε και ώχρα.
Το άνω μέρος του επιστυλίου φέρει διακόσμηση ιωνικού κυματίου."
Είναι προφανές ότι δεν μπορούμε να εκφέρουμε συγκεκιρμένη άποψη για το τι απεικονίζεται στο τμήμα αυτό του επιστυλίου, τόσο διότι οι παραστάσεις δεν είναι εμφανείς, όπως επίσης και από το γεγονός ότι έχουμε ένα πολύ μικρό μέρος της όλης παράστασης μιας και υπολείπονται έξι ακόμα τμήματα.
Παρόλα αυτά θα διακινδυνέψουμε μια πρώτη υπόθεση για το τι πιθανόν να σημαίνει αυτή η παράσταση, με δεδομένο και το σημείο του ταφικού μνημείου στο οποίο βρέθηκε, δηλαδή πίσω ακριβώς από τις Καρυάτιδες.
Θα βασιστούμε στην ερμηνεία που παραθέτει το υπουργείο, δηλαδή ότι απεικονίζεται ένας ταύρος, μια ανδρική και μια γυναικεία μορφή, υδρίες και φτερωτές μορφές.και ένας τριποδικός λέβητας.
Κατά πρώτον ας προσεγγίσουμε τον ταύρο ως σύμβολο.
Γνωρίζουμε ότι ο ταύρος ήταν μια απεικόνιση του Διονύσου. Πέραν όμως αυτού ο ταύρος είναι σύμβολο της γέννησης για αυτό και η σελήνη φέρεται να ιππεύει ταύρους και μάλιστα πτερωτούς όπως μας λέει ο Ερμείας :
"Οἰκείως δὲ καὶ τὸν μὲν ἥλιον ἐπὶ ἵππων ποιοῦσι τὸ κινητικὸν αὐτοῦ πάσης τῆς ὑποβεβλημένης φύσεως σημαίνοντες, τὴν δὲ σελήνην ἐπὶ ταύρων διὰ τὸ προστάτιν εἶναι τῆς γενέσεως καὶ προσεχῶς ἐξ αὐτῆς ἐξῆφθαι τὴν γένεσιν (γενέσεως γὰρ σύμβολον ὁ ταῦρος), οὓς δὲ πτερωτοὺς, ὡς ῎Ερωτα, Νίκην, ῾Ερμῆν, τὴν ἀναγωγὸν αὐτῶν δύναμιν σημαίνοντες".
Αξιοσημείωτο είναι ότι στην Αργοναυτική εκστρατεία που είναι η αλληγορική προσπάθεια της ψυχής να μεταβεί στο νοητό, ο Ιάσων παλεύει στην Κολχίδα με ταύρο, ώστε νικώντας τον να κατορθώσει να ξεφύγει από τον κόσμο της γέννησης, να αποκτήσει το χρυσόμαλλο δέρας, δηλαδή να καθαρίσει το αυγοειδές όχημα του και να παραμείνει στην Κολχίδα που συμβολίζει το νοητό.
Ο τριποδικός λέβητας ίσως να παραπέμπει σε συμβολισμό του χρόνου μιας και η Πυθία στους Δελφούς καθόταν πάνω σε τρίποδα και όπως μας λέει ο Πρόκλος, ο τρίποδας είχε τρία πόδια που συμβόλιζαν το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, από όπου η Πυθία εμπνεόταν για να χρησμοδοτήσει.
Οι φτερωτές φιγούρες μπορεί να είναι κάποιες θεότητες που είναι υπεύθυνες για την αναγωγή της ψυχής. Αναφορά σε αυτές μας κάνει ο Ερμείας ο οποίος αναφέρεται στην Νίκη, τον Ερωτα και τον Ερμή. Ισως όμως να είναι και απλές ψυχές οι οποίες έχουν αναπτύξει τα φτερά τους, δηλαδή έχουν αποκτήσει τις αναγωγικές δυνάμεις οι οποίες τις επιτρέπουν να ανέλθουν στο νοητό.
Οι υδρίες είναι σκεύη για σπονδές νερού ( αξίζει να θυμηθούμε ότι το νερό είναι σύμβολο του κόσμου της γέννησης) και εχρησιμοποιούντο για καθαρμούς.
Είναι πολύ πιθανόν λοιπόν η όλη παράσταση, της οποίας μέρος βλέπουμε μόνο, να αποτελεί παράσταση όπου ο νεκρός απεικονίζεται να ετοιμάζεται να φύγει από τον κόσμο της γέννησης και να ανέλθει στο νοητό.
Ετσι η ανδρική και η γυναικεία μορφή ίσως να αποτελούν αγαπημένα πρόσωπα του νεκρού (πατέρας και μητέρα ίσως) ή κάποια από αυτές τις μορφές να είναι απεικόνιση του νεκρού ενώ η άλλη να είναι οικεία μορφή σε αυτόν που τον αποχαιρετά από τον κόσμο της γέννησης.
Το ότι ανέρχεται στο νοητό υπονοείται από τις φτερωτές μορφές, οι οποίες είτε είναι αναγωγικές θεότητες (όπως αυτές που αναφέρει ο Ερμείας) είτε είναι όπως είπαμε αναχθείσες ψυχές (αποθεωθείσες) υποδηλώνοντας έτσι ότι ο νεκρός, αποθεούμενος θα συναντήσει και τις υπόλοιπες αποθεωθείσες ψυχές.
Πριν ανέλθει δε στο νοητό, πρέπει να καθαρθεί δι ύδατος ώστε να αποχωριστεί από τις βρωμιές της ύλης, μιας και δεν επιτρέπεται το καθαρό (νοητό) να έρχεται σε επαφή με το ακάθαρτο (ύλη), στο σημείο δε αυτό στο οποίο κατευθύνεται ο νεκρός παύει να υπάρχει η έννοια του χρόνου, το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον συνυπάρχουν (τριποδικός λέβητας), δηλαδή ο νεκρός μεταβαίνει στην αιωνιότητα! Αναμενόμενο μιας και είναι αποθεωμένος νεκρός.
Το σημείο όπου υπήρχε το επιστύλιο βρίσκεται ακριβώς στο σημείο όπου τελειώνει ο κόσμος της γένεσης και αρχίζει ο κόσμος των ψυχών, όπως έχουμε δείξει στην ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΑΠΟΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΥ.
Στην ανάρτηση μας αυτή υποστηρίξαμε ότι το σημείο του ταφικού μνημείου όπου βρίσκονται οι Καρυάτιδες αλληγορεί την μυστηριακή Σελήνη, που είναι το ανώτατο όριο του κόσμου της γέννησης. Βλέπουμε ότι ίσως η παράσταση του ταύρου σε αυτό το σημείο, που είναι σύμβολο του κόσμου της γέννησης και πάνω στον οποίο σε πολλές παραστάσεις συμβολικά ιππεύει η Σελήνη δεν είναι καθόλου τυχαία, αλλά εντάσσεται μέσα στην ευρύτερη συμβολική του μνημείου.
Αναμένουμε την αποκάλυψη και των παραστάσεων των υπολοίπων τμημάτων του επιστυλίου, σίγουρα η υπόθεση μας είναι διακινδυνευμένη και πιθανόν να αντραπεί ή να διαφοροποιηθεί όταν αποκτήσουμε μια ευρύτερη εικόνα της παράστασης.
Ενα άλλο σημαντικό δεδομένο που προκύπτει από την σημερινή ανακοίνωση ήταν η αποκάλυψη ότι υπήρχαν και άλλες μαρμάρινες πλάκες όπως αυτή που είχε δημοσιευθεί και που ένωνε τα δύο ανοίγματα στους διαφραγματικούς τοίχους τα οποία χρησίμευαν για την επιχωμάτωση του μνημείου.
Ποιος θα μπορούσε ειδικά εκείνα τα χρόνια να άξιζε μιας τέτοιας αποθέωσης; Όταν ακόμα η ιστορία του Μ.Αλέξανδρου ήταν ζωντανή; Εδώ ακόμα και τώρα ο μύθος του επηρρεάζει εκατομμύρια ανθρώπων σε όλον τον πλανήτη. Υπήρχε περίπτωση κάποιος από τους τότε στρατηγούς, βασιλείς να μπορούσε να συγκριθεί μαζί του; Ακόμα και οι Διάδοχοι (Σέλευκος,Πτολεμαίος, Λύσσανδρος, Λυσίμαχος, Κάσσανδρος) γνώριζαν ότι χωρίς τον Αλέξανδρο δεν θα τους ήξερε κανείς.
Θα θυμίσουμε και πάλι ότι η Αμφίπολη ήταν ιδιαίτερα σημαντική για τον Μ.Αλέξανδρο. Από εκεί ξεκινησε το μεγάλο ταξίδι του.Θα ήταν λογικό να σκεφτεί κάποιος ότι πολλοί θα ήθελαν να τελειώσει και στο ίδιο σημείο, βάη του Μακεδονικού Νόμου πάντα.
Πηγή
