Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου 2015

Κρυφές αδυναμίες μεγάλων αντρών

Μπορεί ένας μεγάλος στρατηλάτης να φοβάται τις καταιγίδες; Επιτρέπεται ένας δοξασμένος υπέρμαχος της χριστιανικής πίστης να διαπράττει μοιχεία; Ασφαλώς όχι. Αν ο ποιητής Μπέρτολντ Μπρεχτ είχε δίκιο όταν έλεγε ότι "όπου υπάρχουν μεγάλες αρετές υπάρχει κάτι σάπιο", είναι λογικό να σκεφτούμε ότι και μερικά διάσημα ιστορικά πρόσωπα είχαν βίτσια, μανίες και αδυναμίες.


Ελαττώματα που ενώ για τους κοινούς θνητούς ήταν αιτία χλευασμού ή ακόμα και σοβαρής ηθικής ή νομικής καταδίκης, για εκείνους ήταν επιτρεπτά, πάντα όμως μυστικά. Μόνο το μέγεθος μιας προσωπικότητας, η δύναμη της πολιτικής και της προπαγάνδας και η μεροληπτική τάση κάποιων ιστορικών να αποκρύψουν γελοίες φοβίες, κατακριτέες κλίσεις ή διαστροφές επέτρεψαν να δημιουργηθούν άντρες-θρύλοι τόσο τέλειοι, ώστε να λατρεύονται ακόμα. Επιχειρήσαμε να κατεβάσουμε μερικούς από το βάθρο τους. Παράλληλα ανακαλύψαμε ότι προσωπικότητες οι οποίες έζησαν σε εποχές μακρινές μεταξύ τους και σφράγισαν με τη μοναδικότητά τους την πολιτική, τη ζωγραφική, τη μουσική ή τη στρατιωτική τέχνη είχαν κρυφά ελαττώματα, συχνά εκ διαμέτρου αντίθετα με τα διάσημα χαρακτηριστικά που κατέγραψε η επίσημη ιστορία.

Ο "μαδημένος" κατακτητής
 9EF5DFA15CDAF7A107F105BF2A4624B8
Ο Ιούλιος Καίσαρας (100;-44 π.Χ.), ο μεγάλος κατακτητής, μισούσε φοβερά τη φαλάκρα του. Για να αποφύγει το πρόβλημά του κατέφευγε σε αστεία τεχνάσματα. Όταν έγινε νικητής στρατηλάτης άρχισε να φοράει δάφνινο στεφάνι για να κρύβει με τα φύλλα τη φαλάκρα του. Φρόντιζε μάλιστα τόσο πολύ το χτένισμά του, ώστε για να μην το χαλάσει έξυνε το κεφάλι του μόνο με το ένα δάχτυλο. Όσο για τις σεξουαλικές προτιμήσεις του, έχουν γραφτεί πολλά. Ήταν ανοιχτός στις προκλήσεις και του άρεσε να έχει πλήθος σχέσεις με συντρόφους και των δύο φύλων. Ο πανηδονισμός του ήταν τέτοιος, ώστε οι λεγεωνάριοί του συνέθεσαν διάφορα κοροϊδευτικά τραγουδάκια. Αντίστοιχο πρόβλημα φαλάκρας είχε και ο μεγάλος τραγικός ποιητής μας Αισχύλος. Σύμφωνα μ' ένα μύθο πέθανε γιατί ένας αετός πέρασε το κεφάλι του για πέτρα και του έριξε μια χελώνα. Όμως και ο πολιτικός του Χρυσού Αιώνα των Αθηνών, Περικλής, είχε μεγάλο κεφάλι, γι' αυτό και οι ανδριαντοποιοί του τον παρίσταναν, κατόπιν υποδείξεώς του, πάντα με περικεφαλαία, όπως αναφέρει ο Πλούταρχος.

Ο φοβιτσιάρης αυτοκράτορας
 Οκταβιανός Αύγουστος
Ο Καίσαρας Οκταβιανός Αύγουστος (63 π.Χ-14 μ.Χ.) ήταν ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας και πιθανόν ο πιο ξακουστός. Για τον υιοθετημένο γιο του Ιουλίου Καίσαρα τόσο η αρχαία όσο και η σύγχρονη ιστορία κάνουν λόγο για την κρατική οργάνωση του γενναιόδωρου προστάτη των τεχνών. Λιγότερο γνωστό είναι ότι εξαιτίας του χαμηλού αναστήματός του φορούσε σανδάλια με τακούνι, για να φαίνεται ψηλότερος. Ήταν κρυουλιάρης, σκεπαζόταν με κουβέρτες ακόμα και το καλοκαίρι, ενώ φορούσε μάλλινο καπέλο μέσα στο σπίτι για να αποφεύγει τα φοβερά κρυολογήματα που τον υποχρέωναν να παραμένει στο κρεβάτι. Του άρεσε να παίζει ζάρια, ενώ απεχθανόταν να κάθεται στο τραπέζι για το γεύμα ή το δείπνο επειδή προτιμούσε να τρώει οποιαδήποτε ώρα της μέρας.
Ο Οκταβιανός δεν ήταν και τόσο λιοντάρι στο πεδίο της μάχης ούτε διέθετε το στρατηγικό ταλέντο του θετού του πατέρα. Μάλιστα κατά τη διάρκεια πολλών μαχών αποτραβιόταν στη σκηνή του και κοιμόταν. Επίσης δεν μπορούσε να μείνει μόνος στο σκοτάδι. Τη νύχτα ένας δούλος κοιμόταν πάντα μαζί του, έτοιμος να ανάψει ένα φως αν ξυπνούσε. Ο Οκταβιανός φοβόταν τόσο πολύ τους κεραυνούς και τις αστραπές, ώστε αν ξεσπούσε καταιγίδα έπρεπε να βρει αμέσως ένα κατάλυμα για να προφυλαχθεί.
Τέλος, ο αυστηρός αναμορφωτής των ρωμαϊκών ηθών είχε αιμομεικτικές σχέσεις με την κόρη του Ιουλία, γι' αυτό εξόρισε τον Οβίδιο αφού ήταν ενοχλητικός μάρτυρας. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, η τρίτη γυναίκα του, Λιβία, του προμήθευε νεαρές παρθένες.

 Ο "σούπερ" νομοθέτης
 Ιουστινιανός
Ο βυζαντινός αυτοκράτορας Ιουστινιανός (482-565), διάσημος για τους νόμους και τις διοικητικές και φορολογικές μεταρρυθμίσεις του, είχε δύο μεγάλες μανίες. Η πρώτη ήταν οι ιπποδρομίες. Δεν έχανε ούτε μία, ακόμα κι αν μεσολαβούσαν σημαντικές διπλωματικές συναντήσεις. Στα νεανικά του χρόνια ήταν αρχηγός των φιλάθλων της ομάδας των βένετων, δηλαδή των γαλάζιων, σαν ένας σημερινός αρχηγός φανατικών οπαδών. Παρόλο που ήταν αυτοκράτορας, στον ιππόδρομο φορούσε τη φανέλα με τα χρώματα της ομάδας του κι έκανε τρομερό σαματά. Η δεύτερη μανία του ήταν η συχνή παρουσία του σε ύποπτα κέντρα της εποχής. Στο τέλος παντρεύτηκε τη Θεοδώρα, μια γυναίκα ταπεινής καταγωγής, πολύ έξυπνη, η οποία όμως ήταν πόρνη. Την ερωτεύτηκε κεραυνοβόλα, όταν την είδε να εκτελεί ένα πολύ ερεθιστικό νούμερο με εκπαιδευμένες χήνες.

 Ο εκδικητικός χριστιανός
 Καρλομάγνος
Ο ιδρυτής της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, Καρλομάγνος (742-814), ήταν ψηλός με ύψος 1,92 και παχύς. Ο γενναίος πολεμιστής και ο οξυδερκής πολιτικός αρνιόταν να μένει μόνος. Ήταν μεγάλος καλοφαγάς και μέσα στη χάβρα των αγαπημένων του συμποσίων εκδήλωνε ένα από τα μεγαλύτερα βίτσια του: μιλούσε ακατάσχετα επί ώρες και κόμπαζε για τον εαυτό του σε τέτοιο σημείο, ώστε να κάνει τους καλεσμένους του να πλήττουν θανάσιμα. Το απόγευμα ξεκουραζόταν τουλάχιστον για τρεις ώρες, ενώ τη νύχτα δεν κοιμόταν περισσότερο από τέσσερις <#150> του άρεσε προφανώς να παίρνει τις πιο σημαντικές αποφάσεις τη νύχτα και να ξυπνά όλους τους αξιωματούχους της Αυλής. Ως "καραβανάς" δε χαριζόταν σε κανένα, ούτε και στις γυναίκες, στις οποίες συχνά σήκωνε χέρι... Κάποτε έδωσε μια γροθιά σ' έναν επίσκοπο, γιατί τόλμησε να κριτικάρει τις μελωδικές ικανότητες ενός συγγενή της γυναίκας του.
Όταν ένιωθε προσβεβλημένος γινόταν πραγματικά αιμοβόρος. Ο προστάτης της χριστιανοσύνης και συνεργάτης του Πάπα ήταν επίσης αμετανόητος γυναικάς. Είχε σχέσεις με πολλές γυναίκες ταυτόχρονα, κάθε κοινωνικού στρώματος, ακόμα κι όταν ήταν παντρεμένος.

 Ο καλλιτέχνης με το στιλέτο
 Μικελάντζελο Μερίζι ντα Καραβάτζιο. Λούκα Τζιορντάνο, «Αγαρ και Ισμαήλ», 1688. Λάδι σε μουσαμά, συλλογή Banca Carime
Ένας από τους μεγαλύτερους ζωγράφους όλων των εποχών, ο Μικελάντζελο Μερίζι, ο επονομαζόμενος Καραβάτζιο  (1573-1610), ήταν νευρικός και βίαιος, χαρακτηριστικά που διοχέτευσε και στο καλλιτεχνικό του έργο. Δε γνωρίζουμε αν αγαπούσε περισσότερο τους καβγάδες ή τις πόρνες που αφθονούσαν στη Ρώμη του 16ου και του 17ου αιώνα, ενώ φαίνεται ότι απολάμβανε τη συντροφιά τόσο των γυναικών όσο και των αντρών. Ήταν τακτικός θαμώνας στις ταβέρνες, έπαιζε με μανία τυχερά παιχνίδια και ύστερα από ένα δεκαπενθήμερο δουλειάς ξεφάντωνε τουλάχιστον για όλο τον επόμενο μήνα. Ο Καραβάτζιο ήταν παθιασμένος συλλέκτης σπαθιών και πολεμικών εγχειριδίων. Είχε στην κατοχή του τουλάχιστον εκατό ακριβά κομμάτια και γνώριζε να τα χειρίζεται πολύ καλά. Αυτά τα πάθη τον ώθησαν να κάνει μια πράξη που σημάδεψε τη ζωή του. Το 1606 στη Ρώμη, σ' ένα παιχνίδι με μπάλα, είδος τένις, στο οποίο είχε βάλει για στοίχημα αρκετά χρήματα, σκότωσε πάνω σε καβγά κάποιον άντρα. Έτσι καταδικάστηκε σε εξορία και υποχρεώθηκε να καταφύγει στη Νάπολη.

 Ο σεξομανής
 Αμαντέους Μότσαρτ
Ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ (1756-1791) ήταν μανιακός του σεξ. Έκανε έρωτα πολλές φορές τη μέρα, όπου τύχαινε. Ήταν επίσης λάτρης του αποκρυφισμού σε τέτοιο βαθμό, που τα τελευταία χρόνια της ζωής του ήταν βέβαιος ότι τον παρακολουθούσε ένα μυστηριώδες πρόσωπο το οποίο του είχε παραγγείλει το Ρέκβιεμ. Ο συνθέτης το ερμήνευσε ως οιωνό του θανάτου του, όπως συνέβη πραγματικά. Του άρεσε επίσης να παίζει με τις λέξεις, καθώς και με γρίφους διαφόρων τύπων. Προτιμούσε όσους του έδιναν την ευκαιρία να γράφει σειρές από βωμολοχίες, τις οποίες λάτρευε, όπως ο ήρωας του 1821, αρχιστράτηγος Γεώργιος Καραϊσκάκης. Στη συνέχεια τους έστελνε σε φίλους και γνωστούς, για να προκαλέσει σκάνδαλο. Υπήρχε ωστόσο και μια "εκλεκτή", στην οποία ο μεγάλος Αυστριακός συνθέτης έγραφε αισχρότητες κάθε είδους. Δεν ήταν άλλη από την αδερφή του...

 Ο άξεστος στρατηγός
 Ναπολέων Βοναπάρτης
Ο Ναπολέων Βοναπάρτης (1769-1821) ήταν ένας αγροίκος. Συνήθως πρόσβαλε στα ιταλικά τους αξιωματούχους ή τους υπουργούς του και τους πετούσε έξω με τις κλοτσιές αν δεν του άρεσε ο τρόπος με τον οποίο είχαν εκτελέσει μια εντολή του. Άλλη παραξενιά του ήταν ο ιδιαίτερος τρόπος του να εξετάζει το πεδίο της μάχης πριν από την επίθεση. Γονάτιζε σ' έναν τεράστιο χάρτη τον οποίο άπλωνε καταγής και τον εξέταζε μετακινούμενος στα τέσσερα, καρφώνοντας πολλές χρωματιστές καρφίτσες που έδειχναν τη διάταξη των στρατευμάτων. Ο Γάλλος αυτοκράτορας φορούσε πάντα βρόμικα ενδύματα τα οποία λέκιαζε την ώρα που έτρωγε ή όταν έγραφε με μελάνι. Πολύ συχνά άφηνε απεριποίητα τα γένια του είτε γιατί δεν εμπιστευόταν τους κουρείς είτε γιατί δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει με άνεση το ξυράφι. Λάτρευε εξίσου τις γυναίκες που δεν τα πήγαιναν καλά με την καθαριότητα. Ακόμα και η σύζυγός του, Ζοζεφίνα, έπρεπε να προσαρμόζεται στα γούστα του συζύγου της. Την ειδοποιούσε πριν επιστρέψει από τις εκστρατείες του και την υποχρέωνε να αποφεύγει για μέρες το πλύσιμο με νερό και σαπούνι.

Ο υπναράς πολιτικός
 Ουίνστον Τσόρτσιλ
Ο σερ Ουίνστον Τσόρτσιλ (1874-1965), ένας από τους νικητές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, ο πολιτικός ο οποίος τιμήθηκε με βραβείο Νομπέλ Λογοτεχνίας, ήταν μεγάλος πότης και καπνιστής. Το πρωί κοιμόταν μέχρι αργά και πολλές φορές ξυπνούσε νωρίς το απόγευμα. Υπερβολικά πεισματάρης, ήταν πολύ ακατάστατος, του άρεσε να τρώει στο κρεβάτι, όπου συχνά παρέμενε κι εργαζόταν μέχρι το βράδυ. Ήταν παθιασμένος με την καθαριότητα και συχνά έκανε δύο μπάνια, το ένα μετά το άλλο. Έτρεφε κρυφό μίσος για έναν πολιτικό με τον οποίο ήταν υποχρεωμένος να είναι διπλωμάτης. Λέγεται ότι απεχθανόταν τόσο πολύ τον Σαρλ ντε Γκολ, ώστε όταν ο Γάλλος αρχηγός παραλληλίστηκε με τη Ζαν ντ' Αρκ ο Τσόρτσιλ του υπενθύμισε ότι οι Άγγλοι ήταν εκείνοι που την είχαν παραδώσει στην Ιερά Εξέταση που την έστειλε στην πυρά.

 Ο άπληστος ζωγράφος
 Πάμπλο Πικάσο
Ο Πάμπλο Πικάσο (1881-1973) ήταν τόσο φιλοχρήματος, ώστε δεν μπορούσε να υποφέρει την ιδέα ότι έπρεπε να αφήσει χρήματα στο σπίτι. Έτσι αγόρασε ένα πορτοφόλι που το έκρυβε σε μια εσωτερική τσέπη του σακακιού του, την οποία έκλεινε με παραμάνα. Τα χρήματα ήταν πράγματι η μεγάλη του μανία, αλλά και το να τα αποκτά πουλώντας τα έργα του τον στενοχωρούσε εξίσου. Συχνά μετά την πώληση κάποιου πίνακα έπεφτε σε βαθιά θλίψη η οποία δεν του επέτρεπε να εργαστεί. Το πρόβλημα αυτό δεν ισχύει για την τεράστια παραγωγή των τελευταίων χρόνων. Ένας βιογράφος του γράφει: "Όταν απέδιδαν στον Πικάσο τις ικανότητες του βασιλιά Μίδα, αυτό κυριολεκτικά σήμαινε ότι ακόμα και το πιο μικρό σκαρίφημά του μετατρεπόταν σε χρυσάφι".


 Πηγή