Δέος και παγκόσμιο ενδιαφέρον προκαλούν τα ευρήματα στον
τύμβο Καστά στην Αμφίπολη.Ακόμα και οι αρχαιολόγοι έχουν εκπλαγεί από τα
μέχρι στιγμής ευρήματα, ενώ πλέον αποφεύγουν τις εικασίες για τον
«ένοικο» του τάφου.
Τα σενάρια πολλά, Έλληνες και ξένοι αρχαιολόγοι έχουν μπει σε μια ονοματολογία παραθέτοντας ο καθένας τα δικά του επιχειρήματα.
Στο μοναδικό πράγμα που… τα βρίσκουν είναι ότι κανένας εξ αυτών δεν
μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο ο τάφος να ανήκει στον Μ. Αλέξανδρο.
Όλοι θα το επιθυμούσαν και τα ιστορικά στοιχεία κάθε άλλο παρά τους
αποθαρρύνουν.
Ο τάφος εξάλλου είναι τόσο μεγαλοπρεπής που θα μπορούσε να είναι η τελευταία «κατοικία» του μεγάλου Μακεδόνα στρατηλάτη.
Η μικρή θύρα που βρέθηκε στον τρίτο θάλαμο του Τύμβου Καστά (και
υποθέτουμε ότι οδηγεί στον κυρίως τάφο) αποτελεί και αυτή ένδειξη
Αιγυπτιακής επιρροής. Αυτό συνεπάγεται από το ότι η είσοδος στους
Αιγυπτιακούς τάφους γινόταν από μικρές εισόδους οι οποίες οδηγούσαν μετά
από διαδοχή σφραγισμάτων με χρήση άμμου στον κεντρικό ταφικό θάλαμο.
Έτσι λοιπόν υποθέτουμε ότι η θύρα Ε4 που βρέθηκε στον βόρειο τοίχο
του τρίτου θαλάμου θα οδηγήσει μέσω ενός στενού και χαμηλού διαδρόμου
στο φυσικό κοίλωμα που φιλοξενεί τον κυρίως τάφο που σίγουρα θα έχει την
μορφή ενός μικρού ναού όπως όλοι οι Μακεδονικοί τάφοι με κάποιον
προθάλαμο και φυσικά τον νεκρικό θάλαμο.
Τι δείχνουν τα ιστορικά στοιχεία
Όπως μας αναφέρει ο Παυσανίας, η σορός του Αλεξάνδρου αναχωρώντας από την Βαβυλώνα είχε προορισμό τις Αιγές.
Ο Πτολεμαίος όμως υφαρπάζει την σωρό την οποία και θάβει προσωρινά
στην Μέμφιδα με βάση τον Παυσανία και το Πάριο Χρονικό (κατά την άποψή
μας αποτεφρώνοντάς την λόγω της αναφοράς του Παυσανία ότι τηρήθηκε ο
Μακεδονικός νόμος κατά την ταφή) και μετά από λίγους μήνες, μετά από
κοινή συμφωνία των διαδόχων στην διάσκεψη στον Τριπαράδεισο, τα οστά του
Αλεξάνδρου μεταφέρονται μαζί με τους δύο βασιλείς (Φίλιππο Αριδαίο και
Αλέξανδρο Δ’) στην Μακεδονία όπου θάβεται στον ήδη ετοιμασμένο τάφο που
κατασκευαζόταν την διετία κατά την οποία η σορός του Αλεξάνδρου ήταν σε
«αναμονή» στην Βαβυλώνα.
Φαίνεται ότι και σε αυτήν την περίπτωση ο Παυσανίας αποδεικνύεται
αξιόπιστος καθώς πολύ πρόσφατα ενημερωθήκαμε ότι ο διακεκριμένος
ερευνητής περί του Μεγάλου Αλεξάνδρου και συγγραφέας σχετικών βιβλίων
Andrew Chugg ανέφερε ότι ο Ανδρόνικος βρήκε ένα άδειο τύμβο στο
κέντρο της Μεγάλης Τούμπας στις Αιγές (Βεργίνα) τον οποίο ο
διακεκριμένος μελετητής Hammond θεώρησε ότι είναι το κενοτάφιο του
Αλεξάνδρου.
Με άλλα λόγια η πληροφορία που έχουμε από τον Παυσανία είναι σωστή,
πράγματι στις Αιγές ετοιμαζόταν κάποιος τάφος ο οποίος ήταν και ο
προορισμός της πομπής που μετέφερε την σορό του Αλεξάνδρου από την
Βαβυλώνα. Καθώς ο Πτολεμαίος υφάρπαξε την σορό και την έθαψε στην
Μέμφιδα, ο τάφος αυτός παρέμεινε αχρησιμοποίητος.
Αυτή η νέα πληροφορία αφενός μεν αναιρεί μέρος της υπόθεσης μας ότι
η αναφορά για μεταφορά στις Αιγές ήταν παραπλανητική και ότι ο
πραγματικός προορισμός από την αρχή ήταν η Αμφίπολη και αφ’ ετέρου μας
αναγκάζει να ερευνήσουμε αν ο Πτολεμαίος έπαιξε κάποιον ρόλο στην
κατασκευή του τάφου της Αμφίπολης μιας και, αν η ευρύτερη υπόθεση μας
είναι σωστή, σε αυτόν φαίνεται ότι ενταφιάστηκε ο Αλέξανδρος μετά την
μεταφορά του από τον Αντίπατρο στην Μακεδονία.
Κρίνοντας από την γενική συμπεριφορά του Πτολεμαίου και της σχέσης
του με τον Αλέξανδρο, υποθέσαμε ότι η πρόθεση του Πτολεμαίου με την
υφαρπαγή της σορού του Αλεξάνδρου, ήταν η προστασία των συμφερόντων του
υιού του Αλεξάνδρου, του Αλεξάνδρου Δ’ και την de facto αναγνώριση του
ως τον μόνο διάδοχο του Αλεξάνδρου.
Κάνουμε λοιπόν την υπόθεση ότι από την αρχή ο Πτολεμαίος είχε
διαβλέψει τις προθέσεις του Περδίκκα και των λοιπών αντιπάλων του
Αλεξάνδρου για την υφαρπαγή της βασιλείας από τον Αλέξανδρο Δ’ και
προετοίμασε την πράξη του (την υφαρπαγή δηλαδή της σορού )
προετοιμάζοντας δε ταυτόχρονα και την κατασκευή ενός νέου τάφου, μακριά
από τις Αιγές, στον οποίο θα εθάβετο ο Αλέξανδρος.
Πολύ πιθανόν λοιπόν ο Πτολεμαίος να ήταν αυτός ο οποίος έδωσε
εντολή στον Δεινοκράτη να σχεδιάσει και να κατασκευάσει τον τάφο στον
οποίο θα ενταφιαζόταν ο Αλέξανδρος.
Αν δε, υποθέσουμε ότι η κατάσταση στην Μακεδονία , και συγκεκριμένα
στην περιοχή της Αμφίπολης, την διετία σχεδόν μετά τον θάνατο του
Μεγάλου Αλεξάνδρου ήταν ευνοϊκά διακείμενη προς την αποκατάσταση του
Αλεξάνδρου και του υιού του, που αυτό θα εσήμαινε δραστηριοποίηση ίσως
της Ολυμπιάδας ή και του Κρατερού , ο οποίος άλλωστε επέστρεφε στην
Μακεδονία με τους παλαιμάχους για να αναλάβει την θέση του Αντίπατρου
κατ’έντολήν του ιδίου του Αλεξάνδρου, σε συνεννόηση με τον Πτολεμαίο για
την κινητοποίηση των αναγκαίων πόρων για την κατασκευή του τάφου, τότε η
υπόθεση μας να είναι πραγματικότητα είναι πολύ πιθανή.
Έτσι λοιπόν είναι και αναμενόμενο, ο Πτολεμαίος και ο Δεινοκράτης,
επηρεασμένοι ίσως από την Αιγυπτιακή τεχνική κατασκευής τάφων να
προσέθεσαν τέτοια χαρακτηριστικά στο ταφικό μνημείο, τα οποία και
διακρίνουμε σήμερα, όπως υπερμεγέθης κατασκευή, σφράγιση πλημμυρίζοντας
τους χώρους με άμμο, σφίγγες στην είσοδο και πολύ πρόσφατα οι Καρυάτιδες
και η μικρή σχετικά θύρα που οδηγεί στην συνέχεια του μνημείου.
