"Στον κυρίως θάλαμο δεν υπήρχαν καθόλου κτερίσματα.
Από τους άλλους χώρους έχουμε κεραμεική και νομίσματα. Νομίσματα από τον
2ο πΧ αιώνα με τους τελευταίους Μακεδόνες και από τα ρωμαϊκά χρόνια.
Απλά δεν σας τα δείξαμε!" Αυτή την δήλωση έκανε πριν από λίγο η Κ.Περιστέρη
"Αρχικά ο περίβολος μπροστά από τα σκαλοπάτια ήταν ανοιχτός και μετά τον έκλεισαν. Άρα ο τύμβος ήταν κάποτε επισκέψιμος!"
Kαι όμως ακόμα και στους αρχάιου καιρούς δεν γνώριζαν
ποιος ήταν θαμμένος στο συγκεκριμένο Τύμβο Καστά, γνώριζαν όμως την
υπαρξη του ταφικού μνημείου, και ήξεραν ότι επρόκειτο για κάποιον πολύ
σπουδαίο άντρα.
Ο Έλληνας συγγραφέας και ποιητής Αντίπατρος ο Σιδώνιος,
γεννημένος το 280 περίπου π.Χ, κάνει την γνωστή αναφορά του στον λέοντα
της Αμφίπολης λέγοντας: "Ειπέ Λέον, φθιμένοιο τίνος τάφον αμφιβέβηκας ,
βουφάγε; Τις τασ άξιος ην αρετάς;".
Η μετάφραση είναι η εξής:"Πες, λέοντα, ποιανού τον τάφο φυλάς , εσύ που τρως τα βουβάλια; Ποιος ήταν άξιος των αρετών σου;"
(Υπενθυμίζεται ότι ο Αντίπατρος ο Σιδώνιος ήταν γνωστός
για τον κατάλογο που συνέταξε για τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου.
Μάλιστα λέγεται ότι τα επισκέφτηκε όλα για να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι
αν άξιζε να συμπεριληφθούν στον κατάλογό του.)
Οι σημερινές ανακοινώσεις της Κ.Περιστέρη δεν προσέδωσαν απολύτως
καμμία απάντηση στα δεκάδες ερωτήματα που χιλιάδες πολιτών έχουν ως προς
το ταφικό μνημείο και το ποιος βρίσκεται εκεί μέσα, αλλά και εάν τελικά
βρέθηκε αυτος για τον οποίο χτίστηκε η πελώρια αυτή κατασκευή.
Γνωρίζουμε αποδεδειγμένα πλέον ότι ο Λέοντας της Αμφίπολης
αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι του Τύμβου Καστα. Με απλά λόγια, η εν
λόγω πηγή αποτελεί ουσιαστικά την αρχαιότερη και ίσως μοναδική ιστορική
αναφορά που έχει βρεθεί μέχρι στιγμής για το μνημείο της Αμφίπολης (έστω
και αν αναφέρεται σε ένα τμήμα του).
Είναι φυσικό επακόλουθο λοιπόν να μπορούν να εξαχθούν πολύ
σημαντικά συμπεράσματα για τον Τύμβο όπως αναφέρει το πολύ καλό
amfipolinews.blogspot.gr . Αυτά είναι τα εξής:
1)Το 260-250 π.Χ, δηλαδή εξήντα με εβδομήντα χρόνια μετά από την
κατασκευή του τάφου, ήταν άγνωστος ο νεκρός. Γι αυτό και ο Αντίπατρος
αναφέρει "φθιμένοιο τίνος τάφον αμφιβέβηκας ".
2)Τα λίγα χρόνια που μεσολαβούν απο την κατασκευή του τύμβου εως
και την συγγραφή του ποιήματος μαρτυρούν οτι ο τάφος σφραγίστηκε από την
αρχή, διαφορετικά ο Αντίπατρος δεν θα αναρωτιόταν ποιόν φυλάει ο
λέοντας.
3) Πέραν πάσης αμφιβολίας παύει ο ισχυρισμός ότι το μνημείο ήταν
επισκέψιμο, γιατί αν πραγματικά ήταν και πάλι ο Αντίπατρος δεν θα
αναρωτιόταν για το ποιος είναι θαμμένος μέσα. Ως εκ τούτου καταρρέουν οι
ισχυρισμοί περί ρωμαϊκών μνημείων και περί χρονολόγησής του
μεταγενέστερης από αυτήν του τελευταίου τετάρτου του 4ου π.Χ αιώνα.
4) Όταν γράφτηκε το ποίημα ο νεκρός του Τύμβου Καστά ήταν ήδη μέσα
και μάλιστα σχετικά πρόσφατα ενταφιασμένος. Γιατί να υπήρχε τόσο μεγάλη
ανάγκη για μυστικότητα; Πως κατάφεραν να κρατήσουν μυστικό το όνομα
μιας τόσο σημαντικής προσωπικότητας; Εκτιμούμε πως μόνο ο Μ.Αλέξανδρος
θα χρειαζόταν τέτοια προστασία.
5) "βουφάγε; Τις τασ άξιος ην αρετάς;", η ερώτηση αυτή του
Αντίπατρου δείχνει ξεκάθαρα το μέγεθος της προσωπικότητας που είναι
θαμμένη στον Τύμβο της Αμφίπολης. Άλλωστε το επιβεβαίωσε και το
Υπουργείο στις επίσημες ανακοινώσεις του "Πιθανότατα, πρόκειται για
μνημείο αφηρωϊσμένου νεκρού, δηλαδή, θνητού στον οποίον αποδόθηκαν
λατρευτικές τιμές από την κοινωνία της εποχής του. Ο νεκρός ήταν
εξέχουσα προσωπικότητα, καθώς μόνον έτσι εξηγείται η κατασκευή αυτού του
μοναδικού ταφικού συγκροτήματος".
Πολύ σημαντικές παρατηρήσεις αφού όπως έγινε κατανοητό ακόμα και οι
σύγχρονοι αρχαιολόγοι αδυνατούν να καταλάβουν ποιος είναι ο ένοικος του
Τάφου.
Στην αναλυτική παρουσίαση που έκανε η κ. Περιστέρη και οι
συνάδελφοί της στην ανασκαφή του Τύμβου Καστά, κ. Μιχάλης Λεφαντζής
αρχιτέκτονας και κ. Δημήτρης Εγγλέζος, πολιτικός μηχανικός, φωτίστηκαν
πολλές πτυχές του σπουδαίου μνημείου.
«Ξεκινήσαμε το 2012 από μια τοπική φήμη. Ότι στον Τύμβο Καστά
υπήρχε ο "Τάφος της Βασίλισσας"» ήταν τα πρώτα λόγια της κας Περιστέρη,
που άνοιξε την παρουσίαση και συνέχισε με αναλυτική παρουσίαση των
ευρημάτων, συνοδεία φωτογραφικού υλικού.
«Τον 3ο μ.Χ. αιώνα έγινε η καταστροφή του περιβόλου του Τύμβου
Καστά από τους Ρωμαίους» δήλωσε η κα Περιστέρη. «Βρέθηκαν ίχνη ακόμη και
από έναν αρχαίο γερανό, με τον οποίον αφαιρέθηκαν κομμάτια του
περιβόλου για διάφορες άλλες εργασίες, οδοποιίας κ.λπ» τόνισε, ενώ
ανέφερε ότι το τμήμα του περιβόλου που μένει ανέπαφο και έχει βρεθεί
είναι περίπου 80 μέτρα, από τα 497 της συνολικής περιμέτρου.
Η κα Περιστέρη δήλωσε βέβαιη ότι ο Λέων της Αμφίπολης βρισκόταν
στην κορυφή του Τύμβου. Στο χώρο του Λέοντα όπως είναι σήμερα έχουμε
κομμάτια που ανήκαν στην αρχική μορφή της βάσης του, τα οποία είναι
όμοια με τους δόμους του περιβόλου. Ο Μιχάλης Λεφαντζής έχει κάνει μια
ψηφιακή σχεδιαστική αναπαράσταση.
Στη συνέχεια, η κα Περιστέρη παρουσίασε φωτογραφία από μια
μαρμάρινη δοκό του επιστυλίου πάνω από τις Καρυάτιδες, η οποία,
πέφτοντας, κατέστρεψε το κεφάλι της μίας Κόρης, οδηγώντας στο συμπέρασμα
ότι η εκδοχή περί βανδαλισμού του συγκεκριμένου αγάλματος αποκλείεται.
Η κα Περιστέρη ολοκλήρωσε την παρουσίασή της αναφέροντας: «Δεν
ξέρουμε ποιος ή ποια είναι ο νεκρός», προκαλώντας πλήθος ερωτήσεων
σχετικά με τον σκελετό, για τον οποίο στο powerpoint της, είχε
παραλείψει φωτογραφίες του σκελετού. Κατά την άποψή της, επί του
παρόντος η δημοσίευση φωτογραφιών δεν έχει νόημα: «Όταν ο σκελετός
βρίσκεται σε τέτοιες συνθήκες παίρνουμε όλα τα μέτρα προστασίας, μαζί με
τα χώματα, ώστε ο ανθρωπολόγος να μπορέσει να κάνει την έρευνα»,
απάντησε η κα Περιστέρη στις επίμονες ερωτήσεις δημοσιογράφων για τον
σκελετό.
Κατόπιν, πήρε το λόγο ο αρχιτέκτονας κ. Λεφαντζής, που μιλά για τον
Λέοντα και τη σχέση του με τον Τύμβο. Ο κ. Λεφαντζής ξεκίνησε
αναφέροντας μια ιστορική μαρτυρία: Το 1916 μια βρετανική ταξιαρχία
ετοιμαζόταν να μεταφέρει 1000 κομμάτια από τον περίβολο, μαζί με τον
Λέοντα, στη Βρετανία. Οι Βούλγαροι και οι Αυστριακοί επιτέθηκαν στις
φορτηγίδες οι οποίες ναυάγησαν, οπότε τα αρχαία μέλη σώθηκαν - αν και
παρέμειναν στο βυθό του Στρυμόνα.
Οι δόμοι του Περιβόλου λαξεύτηκαν επί τόπου, ώστε να προσαρμόζονται
ακριβώς ο ένας στον άλλον, εξήγησε για το εντυπωσιακό μνημείο ο κος
Λεφαντζής, ενώ τόνισε ότι η βάση του Λέοντα όπως είναι σήμερα, κατά την
άποψη του, είναι εσφαλμένη. Αυτό διότι ο Broneer που έκανε την
αναστήλωση, χρησιμοποίησε οριζοντίως, σαν σκαλοπάτια, κομμάτια του
Περιβόλου από τον Τύμβο Καστά.
Ο κος Λεφαντζής αποκάλυψε ακόμα ότι κάτοικοι της περιοχής
επιστρέφουν κρυφά κομμάτια από τον περίβολο, τα οποία κρατούσαν στα
σπίτι τους! «Ξαφνικά αυξάνεται ο αριθμός των αρχαιολογικών ευρημάτων, ως
δια μαγείας», λέει ο κος Λεφαντζής
Ο αρχιτέκτονας κατόπιν αναφέρθηκε στον περίβολο, ο οποίος σε
κάτοψη, εμφανίζεται ως κυκλικός, στο χώρο όμως είναι ελλειψοειδής, με
δύο κέντρα και κλίση από βορρά προς νότο, διότι έπρεπε, όπως εξήγησε,
ακόμη και αυτός να έχει ρύση: «Υπάρχει σχέση χρυσής τομής ανάμεσα στα
μέλη του περιβόλου και σε εκείνα του Λέοντα» αναφέρει ο αρχιτέκτονας,
επομένως, κατά τον κ. Λεφαντζή, υπάρχει ταύτιση του μνημείου με το
λιοντάρι.
Το άγαλμα του Λέοντα κοιτούσε νοτιοανατολικά, τονίζει ο κ.
Λεφαντζής, οποίος θεμελείωσε αναλυτικά, με γεωμετρικά και μαθηματικά
στοιχεία το γιατί ο Λέων βρισκόταν στην κορυφή του Τύμβου. Οπως φαίνεται
από το τοπογραφικό του Τύμβου, το ταφικό μνημείο δεν είχε κατεύθυνση
ακριβώς προς το κέντρο του λόφου, αλλά αναπτύσσεται από την περιφέρεια
προς το εσωτερικό, κάπως λοξά και ελαφρώς προς τα ανατολικά.
Ο κ. Λεφαντζής παρουσίασε ακόμα διαφάνειες με αναπαράσταση των
εργασιών κατά την αρχαία εποχή. Όπως αναφέρει, θεωρεί ότι οι σχεδίες που
μετέφεραν τους όγκους μαρμάρου μέσω του Στρυμόνα, χρησιμοποιήθηκαν
επίσης ως ικριώματα για την κατασκευή του Λέοντα στην κορυφή.
Εμείς θα πιστέψουμε τον Αντίπατρο. Δεν ξέρουμε ποιος ήταν ο νεκρός
αλλά σίγουρα ήταν πολύ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΣ, τόσο που να μην μπορεί να
διαχειριστεί κάποιος το μέγεθός του.
Πηγή
